by Suryaa Desk | Wed, Dec 10, 2025, 05:08 PM

స్వీడన్‌లోని ప్రసిద్ధ కరోలిన్‌స్కా ఇన్‌స్టిట్యూట్ నుంచి వచ్చిన తాజా నివేదిక, సోషల్ మీడియా వాడకం పిల్లలలో ఏకాగ్రత లోపాన్ని మరింత తీవ్రతరం చేస్తూ, ADHD (అటెన్షన్ డెఫిసిట్ హైపరాక్టివిటీ డిసార్డర్) లక్షణాలను పెంచుతుందని వెల్లడి చేసింది. ఈ పరిశోధనలో పాల్గొన్న వేలాది మంది పిల్లల డేటాను విశ్లేషించిన శాస్త్రవేత్తలు, డిజిటల్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌లు మెదడు అభివృద్ధిని భంగపరుస్తున్నాయని గుర్తించారు. ఈ ఫలితాలు, ఆధునిక తల్లిదండ్రులకు ఒక ముఖ్యమైన సందేశంగా మారాయి. పిల్లల రోజువారీ జీవితంలో స్మార్ట్‌ఫోన్‌లు, టాబ్‌లు మరింత లోతుగా చేరుకుంటున్న నేపథ్యంలో, ఈ నివేదిక ప్రపంచవ్యాప్తంగా చర్చనీయాంశమైంది.
సోషల్ మీడియా యాప్‌లు, తమ వేగవంతమైన కంటెంట్ మార్పులు, నోటిఫికేషన్‌ల వల్ల పిల్లల మనస్సును నిరంతరం విక్షిప్తం చేస్తున్నాయి. ఒకే విషయంపై ఐదు నిమిషాలకు మించి దృష్టి పెట్టలేకపోవడం, ఇది వారి లెర్నింగ్ ప్రాసెస్‌ను దెబ్బతీస్తోంది. మెదడులో డోపమైన్ లెవెల్స్‌ను అస్థిరం చేసే ఈ డిజిటల్ అలవాట్లు, దీర్ఘకాలికంగా ఏకాగ్రత సామర్థ్యాన్ని బలహీనపరుస్తాయని పరిశోధకులు చెబుతున్నారు. ఉదాహరణకు, ఇన్‌స్టాగ్రామ్ లేదా టిక్‌టాక్ వంటి ప్లాట్‌ఫారమ్‌లలో ఒక్కో వీడియో కేవలం 15 సెకన్లు మాత్రమే ఉండటం, పిల్లల మనస్సును 'షార్ట్ అటెన్షన్ స్పాన్'కి అలవాటు చేస్తుంది. ఇలాంటి మార్పులు, వాస్తవ జీవితంలో బుక్ రీడింగ్ లేదా స్టడీల్లో కష్టాలకు దారితీస్తాయి.
ఈ ప్రభావాలు మాత్రమే కాకుండా, పిల్లల మెదడు అభివృద్ధి దశలో మరింత ఆందోళనకరమైనవి. 8-12 సంవత్సరాల పిల్లలలో, అధిక స్క్రీన్ టైమ్ వల్ల ప్రీఫ్రంటల్ కార్టెక్స్ అనే భాగం బలహీనపడుతుందని, ఇది నిర్ణయాలు తీసుకోవడం, భావోద్వేగాలను నియంత్రించడంలో కీలకమని నివేదిక స్పష్టం చేసింది. ఫలితంగా, ADHD లక్షణాలు లాంటి అశ్రద్ధ, హైపరాక్టివిటీ పెరిగి, పాఠశాల పనితీరు, సామాజిక సంబంధాలపై దెబ్బ తగులుతున్నాయి. పరిశోధనలో, రోజుకు 2 గంటలకు మించి SM వాడటం చేసే పిల్లలలో ఈ సమస్యలు 30% వరకు ఎక్కువగా కనిపించాయి. ఈ డేటా, డిజిటల్ యుగంలో పిల్లల మానసిక ఆరోగ్యాన్ని రక్షించడానికి తక్షణ చర్యలు అవసరమని హెచ్చరిస్తోంది.
ఈ నివేదిక ప్రకారం, తల్లిదండ్రులు పిల్లల స్క్రీన్ టైమ్‌ను పరిమితం చేయడంతో పాటు, ఆల్టర్నేటివ్ యాక్టివిటీలపై దృష్టి పెట్టాలి. ఉదాహరణకు, ఔట్‌డోర్ గేమ్స్, రీడింగ్ సెషన్స్ లేదా ఫ్యామిలీ డిస్కషన్‌లు వంటివి, మెదడు అభివృద్ధిని ప్రోత్సహిస్తాయి. పాఠశాలలు కూడా, డిజిటల్ డిటాక్స్ ప్రోగ్రామ్‌లను అమలు చేయాలని సూచించారు. ఈ చిన్న మార్పులు, పిల్లల భవిష్యత్తును మెరుగుపరచడంలో కీలకమవుతాయి. చివరగా, సమాజం మొత్తం ఈ సమస్యను గుర్తించి, బాధ్యతాయుతంగా వ్యవహరించాలని నివేదిక పిలుపునిచ్చింది.