ఐదు దశాబ్దాల కిందట దేశంలో అతరించిపోయిన జంతువుల జాబితాలో చేరిన చీతాలు .. గతేడాది మళ్లీ భారత్లోకి అడుగుపెట్టిన విషయం తెలిసిందే. ‘ప్రాజెక్ట్ చీతా’లో భాగంగా మొదటి విడత నమీబియా నుంచి గతేడాది సెప్టెంబరులో 8 చీతాలను తీసుకురాగా.. ఈ ఏడాది ఫిబ్రవరిలో దక్షిణాఫ్రికా నుంచి మరో 12 చీతాలను తీసుకొచ్చి మధ్యప్రదేశ్లోని కునో నేషనల్ పార్కు లో సంరక్షిస్తున్నారు. అయితే, ఈ చీతాలు ఒక్కొక్కటిగా ప్రాణాలు కోల్పోతుండటం ఆందోళన కలిగిస్తోంది. నాలుగు నెలల వ్యవధిలో 8 చితాలు మృత్యువాతపడటంతో ఆందోళన వ్యక్తమవుతోంది.
వాతావరణ పరిస్థితులు తట్టుకోలేక చీతాలు మృతి చెందుతున్నట్లు అధికారులు చెబుతున్నప్పటికీ.. వాటికి అమర్చిన రేడియో కాలర్ వల్లే ప్రాణాలు కోల్పోతున్నాయని మీడియాలో జోరుగా ప్రచారం సాగుతోంది. గతవారం చనిపోయిన సూరజ్ అనే చీతా దీని కారణంగా చనిపోయినట్టు తెలుస్తోంది. ఈ ప్రచారానికి బలం చేకూర్చేలా తాజాగా ఓ ఘటన చోటుచేసుకుంది. రెండు రోజుల కిందట కునో నేషనల్ పార్కులో పవన్ (ఒబన్) అనే చిరుత అస్వస్థతకు గురికావడంతో దానిని అధికారులు ఎన్క్లోజర్లోకి తీసుకొచ్చారు. ప్రత్యేక వైద్య బృందం పరీక్షలు నిర్వహించగా.. చీతా కదలికలను పర్యవేక్షించేందుకు దాని మెడకు అమర్చిన రేడియో కాలర్ కింద గాయాలైనట్లు గుర్తించారు.
అంతేకాదు, ఆ గాయాల్లో చిన్నపాటి పురుగులు కూడా ఉన్నట్లు నిర్ధారించారు. దీంతో వెంటనే కాలర్ ఐడీ ట్యాగ్ను తొలగించి చికిత్స నిర్వహించారు. మరో రెండు చీతాలకు కూడా ఇదే విధంగా గాయాలైనట్లు వైద్యులు గుర్తించారు. ప్రస్తుతం నలుగురు సభ్యుల బృందం కునో నేషనల్ పార్కులోని చీతాల ఆరోగ్య పరిస్థితులను పర్యవేక్షిస్తోంది. ఇదే సమయంలో గ్వాలియర్, భోపాల్ నుంచి మరో నలుగురు వైద్యుల బృందాన్ని కునో పార్కుకు కేంద్రం హుటాహుటిన పంపింది. అన్ని చీతాలను తిరిగి ఎన్క్లోజర్లలోకి తీసుకొచ్చి పూర్తిస్థాయిలో వైద్య పరీక్షలు నిర్వహించనున్నారు. వాటి ఆరోగ్య పరిస్థితిని నిర్దారించిన తర్వాత తిరిగి విడిచిపెట్టనున్నారు. ఇకపై వాటి కదలికలను గుర్తించేందుకు రేడియో కాలర్ బదులు డ్రోన్లను ఉపయోగించే అవకాశం ఉంది.
ఇదే అంశంపై ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ బుధవారం అత్యవసర సమీక్ష నిర్వహించనున్నట్టు తెలుస్తోంది. ఈ ఘటనపై పన్నాలో పులల సంరక్షణ ప్రాజెక్ట్ చీఫ్, ఐఎఫ్ఎస్ అధికారి ఆర్ శ్రీనివాసమూర్తి మాట్లాడుతూ.. ‘రేడియో కాలర్ ఇన్ఫెక్షన్కు దారితీస్తుంది.. పన్నాలోనూ మేము ఇటువంటి పరిస్థితిని ఎదుర్కొన్నాం.. కానీ 24 గంటలూ పర్యవేక్షణ సాగించాం... అది సింథటిక్ కాలర్ అయితే తక్షణమే మార్చేయాలి’ అని అన్నారు. ‘ఇది ఒక పాలిమర్.. ఇది మొదట్లో మృదువుగా ఉంటుంది, కానీ కాలక్రమేణా అది పాలిమరైజ్ చేసినప్పుడు గట్టిగా మారుతుంది. లెదర్తో చేసినట్లయితే నీటిని గ్రహించి దాని స్థితిస్థాపకత పెరుగుతుంది.. దాని వల్ల జంతువుకు పెద్దగా ఇబ్బంది ఉండదు’ అని చెప్పారు.