భారత బాలికల వివాహాలు.. సగటు వయస్సు 22.9 సంవత్సరాలకు ఎదుగుదల

భారతదేశంలో బాలికల సగటు వివాహ వయస్సు గణనీయంగా పెరిగి 22.9 సంవత్సరాలకు చేరుకుందని తాజా జాతీయ సర్వే నివేదికలు స్పష్టం చేస్తున్నాయి. ఈ మార్పు సామాజిక, విద్యా మరియు ఆర్థిక కారణాల వల్ల వచ్చినట్టు నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు. గత దశాబ్దంలో మహిళల శిక్షణ మరియు ఉపాధి అవకాశాలు పెరగడంతో, యువతలో వివాహాలకు సంబంధించిన ఆలోచనలు మారుతున్నాయి. ఇది దేశవ్యాప్తంగా మహిళల సాధికారతకు ఒక సానుకూల సూచికగా పరిగణించబడుతోంది. అయితే, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఇంకా బాల్య వివాహాలు ఒక సవాలుగా మిగిలి ఉన్నాయని నివేదికలు హెచ్చరిస్తున్నాయి.
గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా భారతదేశంలో అమ్మాయిల సగటు వివాహ వయస్సు స్పష్టమైన ఎదుగుదల చూపుతోందని సామాజిక శాస్త్రవేత్తలు మరియు డెమోగ్రాఫిక్ నిపుణులు విశ్లేషిస్తున్నారు. ఈ ట్రెండ్ వెనుక ప్రభుత్వ రంగంలోని చట్టాలు, అవగాహన కార్యక్రమాలు మరియు NGOల ప్రచారాలు కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. ముఖ్యంగా, బాల్య వివాహ నిషేధ చట్టం (2006) మరియు ఇటీవలి సవరణలు ఈ మార్పుకు దోహదపడ్డాయి. ఫలితంగా, యువత మధ్య విద్యార్థులు మరియు ఉద్యోగులు వివాహాన్ని జీవిత లక్ష్యాల్లో ఆలస్యానికి మార్చుకుంటున్నారు. ఈ మార్పు దేశ జనాభా నిర్మాణానికి మరియు మహిళల ఆరోగ్యానికి ఎంతో మేలు చేస్తుందని నిపుణులు ఆశాభావం వ్యక్తం చేస్తున్నారు.
2019లో బాలికల సగటు వివాహ వయస్సు 22.1 సంవత్సరాలుగా నమోదైంది, ఇది ఆ సమయంలో ఒక మైలురాయిగా పరిగణించబడింది. 2020లో కోవిడ్-19 మహమ్మారి ప్రభావంతో ఇది 22.7కి పెరిగింది, ఎందుకంటే లాక్‌డౌన్‌లు మరియు ఆర్థిక కష్టాలు వివాహాలను ఆలస్యం చేశాయి. 2021లో కొంచెం తగ్గి 22.5కి చేరినప్పటికీ, 2022లో మళ్లీ 22.7కి ఎదిగింది. ఈ డేటా జాతీయ కుటుంబ ఆరోగ్య సర్వే (NFHS-5) నుంచి తీసుకోబడింది, ఇది దేశవ్యాప్తంగా 15 రాష్ట్రాల నుంచి సేకరించిన సమాచారం ఆధారంగా ఉంది. ఈ పెరుగుదల శహరీ మరియు గ్రామీణ ప్రాంతాల మధ్య కొంచెం తేడా చూపుతోంది, శహరాల్లో ఇది మరింత ఎక్కువగా ఉంది.
ఈ ఎదుగుదల భారత సమాజంలో మహిళల సాధికారతకు ఒక ముఖ్యమైన సూచికగా మారుతోంది, ఎందుకంటే ఆలస్య వివాహాలు మరింత విద్య, ఉద్యోగాలు మరియు ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యానికి దారి తీస్తాయి. అయితే, దక్షిణ మరియు ఉత్తర భారత ప్రాంతాల మధ్య ఇంకా తేడాలు ఉన్నాయి, ఇక్కడ ఉత్తర రాష్ట్రాల్లో బాల్య వివాహాలు ఇంకా ఎక్కువగా ఉన్నాయి. ప్రభుత్వం మరియు సమాజ సంస్థలు ఈ ట్రెండ్‌ను మరింత బలోపేతం చేయడానికి అవగాహన కార్యక్రమాలు, చట్ట అమలు మరియు విద్యా ప్రోత్సాహాలు అందించాలని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు. భవిష్యత్తులో ఈ సగటు వయస్సు 25 సంవత్సరాలకు చేరుకోవచ్చని అంచనాలు వచ్చినప్పటికీ, దీనికి స్థిరమైన ప్రయత్నాలు అవసరమని హైలైట్ చేయాలి.