వైమానిక దళంలో పాతతరం యుద్ధ విమానాలు,,వరుస ప్రమాదాలతో భద్రతపై ఆందోళన

దేశీయంగా రూపొందిన తేలికపాటి హెలికాప్టర్ ధ్రువ్ ప్రమాదం మరిచిపోకముందే సోమవారం MiG-21 యుద్ధ విమానం రాజస్థాన్‌లో కూలిపోయిన ముగ్గురు ప్రాణాలు కోల్పోయిన విషయం తెలిసిందే. వరుస ఈ ఘటనలు సైనిక విమానాల భద్రతపై ఆందోళన కలిగిస్తున్నాయి. ఐదేళ్లలో సైనిక యుద్ధ విమానాలు, హెలికాప్టర్లు కూలిన ఘటనలు 50 చోటుచేసుకోగా.. 55 మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారు. కొన్నేళ్లుగా మిగ్-21తో పాటు ఛీతా, చేతక్ హెలికాప్టర్లు, యుద్ధ విమానాలు కూలిపోవడం కలవరానికి గురిచేస్తున్నాయి. ఓ సీనియర్ సైనికాధికారి మాట్లాడుతూ.. ‘మిగ్-21 ఎస్, ఛీతా/చేతక్ హెలికాప్టర్లు 1960 దశకం నాటి పాతకాలపు సింగిల్ ఇంజిన్ వాహనాలు.. వాటి కార్యాచరణ ప్రయోజనాన్ని చాలా కాలంగా మించిపోయాయి.. కానీ కొత్తవి అందుబాటులో లేనప్పుడు సాయుధ దళాలు ఏమి చేయగలవు’ అని వ్యాఖ్యానించారు.

ఆధునిక ఏవియానిక్స్, స్వాభావిక భద్రతా ప్రమాణాలు లేని అత్యంత డిమాండ్ ఉన్న ఈ పాతతరం విమానాలు, హెలికాప్టర్లుపై పైలట్‌లతో పాటు సాంకేతిక నిపుణులకు తగిన శిక్షణ, పర్యవేక్షణ లేకపోవడం, పేలవమైన మెయింటెనెన్స్, ఓవర్‌హాల్ పద్ధతులు, విడిభాగాలపై ఆమోదయోగ్యం కాని నాణ్యత నియంత్రణ లేకపోవడం వంటివి ప్రమాదాలకు దారితీస్తున్నాయి. ‘మానవ తప్పిదాలు (పైలట్‌లు/ సాంకేతిక సిబ్బంది), సాంకేతిక లోపాలు దాదాపు 90 శాతం కూలిపోవడానికి కారణమని, పక్షి దాడులు, ఇతర సమస్యలు మిగిలిన 10 శాతానికి కారణమని వరుస నివేదికలు పేర్కొన్నాయి.

జవాబుదారీతనం, దిద్దుబాటు, కఠినమైన చర్యలు తీసుకోవడంతో పాటు మరింత పటిష్టమైన తనిఖీలు, బ్యాలెన్స్‌ల వ్యవస్థ అవసరమని నిపుణులు అంటున్నారు. ‘రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధం ముగిసే సూచనలు కనిపించడం లేదు.. లోటును పూరించడానికి దేశీయ సామర్థ్యం పెరగకపోవడం, పాత నౌకలపై ఒత్తిడి పెంచే స్క్వాడ్రన్‌ల సంఖ్య తగ్గిపోవడంతో పరిస్థితి భయంకరంగా ఉంది’ అని మాజీ నౌకాదళ విమానయాన, టెస్ట్ పైలట్ కమాండర్ కేపీ సంజీవ్ కుమార్ (రిటైర్డ్) వ్యాఖ్యానించారు. మరిన్ని ప్రమాదాలతో విలువైన జీవితాలు పోవడానికే ముందు భవిష్యత్ ఆర్డర్‌ల నాణ్యత, పరిమాణం రెండూ తప్పనిసరిని అని ఆయన అన్నారు.

సాయుధ దళాలు తమ వాడుకలో లేని ఛీతా, చేతక్ విమానాల స్థానంలో 498 ఆధునిక తేలికపాటి హెలికాప్టర్లు కోసం రెండు దశాబ్దాలుగా డిమాండ్లు వస్తున్నాయి. కానీ వాటి భర్తీ ఇంకా డోలాయమానంలో ఉందని ఐఏఎఫ్ వర్గాలు వ్యాఖ్యానించాయి. రష్యా నుంచి కొనుగోలు చేసిన మిగ్-21 1963లో IAFలోకి చేరిన మొదటి సూపర్‌సోనిక్ యుద్ధవిమానాలు. తర్వాత వీటిని ఆధునీకరిస్తూ వస్తున్నారు. ఎందుకంటే ముఖ్యంగా స్వదేశీ తేజస్ తేలికపాటి యుద్ధ విమానాల జాప్యం వల్ల వీటిని కొనసాగిస్తున్నారు. గత రెండేళ్లలో కనీసం ఏడు మిగ్-21 విమానాలు కూలిపోయి ఐదుగురు పైలట్‌లు మరణించారు. 1971-72 నుంచి 872 మిగ్ 21లను ప్రవేశపెట్టగా 400కు పైగా ప్రమాదానికి గురయ్యాయి. వీటిలో 200 మందికి పైగా పైలట్‌లు, 50 మంది పౌరులు ప్రాణాలు కోల్పోయారు.