స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం సందర్భంగా యావత్ భారతావని దేశభక్తితో ఉత్సవాలు జరుపుకొంటోంది. కానీ, ఓ గ్రామంలో మాత్రం దైవభక్తితో, అత్యంత భక్తిశ్రద్ధలతో ఇండిపెండెన్స్ డే జరుపుకొంటున్నారు. బయటివాళ్లకు ఇది వినడానికి వింతగా అనిపించొచ్చు. కానీ, ఆ గ్రామస్థులకు మాత్రం ‘భరతమాత’ అంటే గ్రామదేవత. ఆ గ్రామం ఎక్కడో లేదు.. మన ఏపీలోని శ్రీకాకుళం జిల్లా కవిటి మండలంలోని కపాసుకుద్ది గ్రామమే మనం చెప్పుకుంటున్న ఊరు. మిగతా గ్రామాల్లో ఎల్లమ్మ, పోచమ్మ, ముత్యాలమ్మ, మైసమ్మ, దుర్గమ్మ అమ్మవార్లకు ఎలాగైతే జాతర నిర్వహిస్తారో.. ఈ గ్రామంలో భారత మాతకు అలాగే పూజలు చేస్తారు. దేశమంతటా త్రివర్ణ పతాకం ఎగరవేసి జాతీయగీతం ఆలపిస్తే.. ఈ గ్రామంలో భారత మాతకు పూజలు చేసి, ఆలయం వద్దే సహఫంక్తి భోజనాలు చేస్తారు. అంటే.. కపాసుకుద్ది గ్రామస్థులు దేశభక్తి కంటే మిన్నగా దైవభక్తితోనే భరతమాతను కొలుస్తారు. దీని వెనుక ఆసక్తికర నేపథ్యం ఉంది.
60 ఏళ్ల కిందటి ముచ్చట. కపాసుకుద్ది గ్రామంలో కలరా మహమ్మారి పంజా విసిరింది. పెద్దలు, పిల్లలు అల్లాడుతున్నారు. జనం పిట్టల్లా రాలుతున్నారు. గ్రామస్థులకు ఏం చేయాలో పాలుపోలేదట. ఆ సమయంలో గుల్లా చక్రపాణి అనే పూజారికి కలలో భరతమాత కనిపించిందట. తాను గ్రామంలోకి వస్తున్నానని, వ్యాధిని అంతమొందిస్తానని చెప్పిందట. ఇది జరిగిన కొన్ని రోజులకే ఊరికి కలరా పీడ విరగడైంది. ఆ తర్వాత గ్రామ శివార్లలో ఓ చెట్టు కింద కొంత మందికి అమ్మవారి విగ్రహం కనిపించింది. ఆ అమ్మవారినే పూజారి కలలో కనిపించిన ‘భారత మాత’గా భావించిన ఊరి జనం.. చందాలు వేసుకొని అక్కడ ఆలయం నిర్మించారు. నాటి నుంచి భరతమాతకు నిత్య పూజలు చేస్తున్నారు. ఆమెను కొలుస్తూ ఏటా ఉత్సవాలు నిర్వహిస్తున్నారు.
ఏటా ఆగస్టు 15న, జనవరి 26న గ్రామంలోని మహిళలు ఈ ఆలయం వద్ద భరతమాత అమ్మవారికి పసుపు, కుంకుమ, పండ్లు, వివిధ రకాల తినుభండారాలు సమర్పించి పూజలు చేస్తారు. అక్కడే వంటలు చేస్తారు. గ్రామస్థులంతా కలిసి అక్కడే భోజనాలు చేస్తారు. భరతమాతే తమ గ్రామాన్ని కాపాడుతోందని.. అందుకే ఆమెకు పూజలు చేసి మొక్కులు చెల్లించుకుంటున్నామని కపాసుకుద్ది గ్రామస్థులు చెబుతున్నారు. ఈ గ్రామంలో భరతమాత ఆలయాన్ని చూసేందుకు ఇతర ప్రాంతాల నుంచి పర్యాటకులు కూడా వస్తుంటారు.