హసీనా ప్రధాని పదవికి ఎసరు తెచ్చిన ద్వీపం

ప్రపంచ రాజకీయాల్లో ఎక్కడ.. ఏ మూల, ఏ ఘటన జరిగినా.. దాని వెనుక అమెరికా ఉంటుందనేది జగమెరిగిన సత్యం. శివుడాజ్ఞ లేనిదే చీమైనా కుట్టదు అన్నట్లుగా.. ప్రతి రాజకీయ ఘటన వెనుక ప్రత్యక్షంగానో, పరోక్షంగానో పెద్దన్న పాత్ర ఉండాల్సిందే. తాజాగా బంగ్లాదేశ్ విషయంలోనూ ఇదే జరిగిందని సాక్షాత్తూ ఆ దేశ తాజా మాజీ ప్రధాని షేక్ హసీనానే ఆరోపిస్తున్నారు. బంగ్లాదేశ్‌లో జరిగిన తిరుగుబాటు, అల్లర్ల వెనుక అమెరికా హస్తం ఉందని హసీనా చెప్తున్నారు. ఒకవేళ తాను సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపాన్ని వదులుకుని ఉంటే.. ఈ పరిస్థితి ఉండేది కాదంటున్నారు. సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం మీద బంగ్లాదేశ్ సార్వభౌమత్యం వదులుకుని ఉంటే.. ప్రధాని పదవిలో కొనసాగేదాన్నంటూ హసీనా చెప్తున్నారు.

దీంతో బంగ్లాదేశ్ నుంచి షేక్ హసీనా పారిపోవడానికి, ఆమె ప్రధాని పదవి కోల్పోవడానికి కారణమైన ఆ సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం గురించి ఇప్పుడు చర్చ నడుస్తోంది. ఈ సమయంలో సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం సార్వభౌమత్వం గురించి షేక్ హసీనా ఎందుకు లేవనెత్తారనే ఆసక్తి అందరిలోనూ నెలకొంది. అలాగే సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం మీద అమెరికా ఎందుకంత ఆసక్తి చూపిస్తోందనేదీ చర్చ నడుస్తోంది. మయన్మార్‌కు సమీపంలో ఉండే బంగ్లాదేశ్ ద్వీపకల్పం కాక్స్ బజార్ టెక్నాఫ్‌కు తొమ్మిది కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంటుందీ సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం. బంగ్లాదేశ్‌కు ఉన్న ఏకైక పగడపు ద్వీపం ఇదే. సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం కేవలం మూడు చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో ఉంటుంది. ఇక్క డ 3,700 మంది నివసిస్తున్నారు, వీరు ప్రధానంగా చేపలు పట్టడం, వరి, కొబ్బరిసాగు, సముద్రపు పాచిని ఎండబెట్టి మయన్మార్‌కు ఎగుమతి చేస్తూ జీవనం సాగిస్తుంటారు.

అయితే ఈ సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపాన్ని అమెరికాకు అమ్మేయాలని మాజీ ప్రధాని, బంగ్లాదేశ్ నేషనలిస్ట్ పార్టీ నేత ఖలీదా జియా ప్రయత్నించినట్లు ఇటీవల ఆరోపణలు వచ్చాయి. ఎన్నికల్లో విజయం సాధించేందుకు అమెరికా సాయం తీసుకునేందుకు.. ఈ సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపాన్ని అమెరికాకు అమ్మేయాలని ఖలీదా జియా ప్రయత్నించారని వార్తలు వచ్చాయి. అలాగే ఈ సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపంలో అమెరికా సైనిక స్థావరం ఏర్పాటు చేయాలనే ఆలోచనలో ఉన్నట్లు కూడా ప్రచారం జరుగుతోంది. అయితే ఈ ఆరోపణలను అమెరికా తోసిపుచ్చింది.

సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం చరిత్ర

సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపంలో కొబ్బరి చెట్లు అధికంగా ఉండటం వలన దీనిని కొబ్బరి ద్వీపం అని కూడా పిలుస్తారు. అలాగే 'దారుచిని ద్వీప్' , సిన్నమోన్ ఐలాండ్ అని కూడా అంటారు. అయితే సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం ఒకప్పుడు టెక్నాఫ్ ద్వీపకల్పంలో కలిసి ఉండేది. అయితే కొంత భాగం మునిగిపోవడంలో వేరైంది. ఈ ద్వీపానికి గొప్ప చరిత్ర ఉంది, 18వ శతాబ్దంలో ఈ ద్వీపంలోకి అడుగుపెట్టిన అరేబియా వ్యాపారులు దీనికి జజీరా అని పేరు పెట్టారు. ఆ తర్వాత 1900ల్లో బ్రిటిష్ ల్యాండ్ సర్వే బృందం దీనిని బ్రిటీష్ ఇండియాలో భాగం చేసి క్రైస్తవ మతగురువు అయిన సెయింట్ మార్టిన్ పేరును పెట్టింది.

ఇక 1937లో మయన్మార్ విడిపోయిన తర్వాత కూడా సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం బ్రిటీష్ ఇండియాలో భాగంగానే ఉండేది. 1947లో దేశ విభజన జరిగిన తర్వాత ఈ దీవి పాకిస్థాన్ నియంత్రణలోకి వెళ్లింది. ఆ తర్వాత 1971లో బంగ్లాదేశ్ లిబరేషన్ వార్ తర్వాత సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం బంగ్లాదేశ్ సొంతమైంది. 1974లో ఈ ద్వీపం బంగ్లాదేశ్‌కు చెందుతుందనేలా మయన్మార్, బంగ్లాదేశ్ ఒప్పందం కూడా చేసుకున్నాయి. అయితే సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం గురించి బంగ్లాదేశ్- మయన్మార్ మధ్య ఒప్పందం జరిగినప్పటికీ.. సముద్ర సరిహద్దు మీద వివాదం నడుస్తూనే ఉంది.

బంగ్లాదేశ్ మత్స్యకారులు బోట్లలో ఈ ద్వీపానికి వెళ్లిన సమయంలో మయన్మార్ నౌకాదళం అదుపులోకి తీసుకోవటం, కాల్పుల ఘటనలు అప్పుడప్పుడూ జరుగుతూనే ఉంటాయి. అయితే ఈ ద్వీపం మీద బంగ్లాదేశ్ సార్వభౌమాధికారం గురించి ఇప్పటి వరకూ ఎలాంటి సమస్యలు రాలేదు కానీ.. బంగాళాఖాతంలో సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం ఉన్న ప్రాంతం చాలా కీలకం కావటంతో భవిష్యత్తులో దీని సార్వభౌమత్వం గురించి సమస్యలు రావచ్చని విశ్లేషణలు ఉన్నాయి.

మరోవైపు మయన్మార్‌లో సైనిక అణిచివేత కారణంగా.. 2017లో సుమారు ఏడు లక్షలమంది రోహింగ్యాలు బంగ్లాదేశ్‌కు పారిపోయారు. వీరిలో చాలా మంది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద శరణార్థి శిబిరంగా చెప్పుకునే కాక్స్ బజార్‌లోని కుటుపలాంగ్ శరణార్థి శిబిరంలో ఉన్నారు. అయితే కాక్స్ బజార్.. సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపానికి దగ్గరగా ఉండటంతో.. మయన్మార్ నిషేధించిన అరకాన్ ఆర్మీ సభ్యులు సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపాన్ని తమ అధీనంలోకి తీసుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారనే వార్తలు కూడా ఉన్నాయి.. దీనిపై మయన్మార్ కూడా ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తుండగా.. బంగ్లాదేశ్ అలాంటిదేమీ లేదంటూ తోసిపుచ్చుతోంది. అయితే మయన్మార్‌లోని జుంటా ఆర్మీకి.. ఈ అరకాన్ ఆర్మీ మధ్య అప్పుడప్పుడు కాల్పుల ఘటనలు చోటుచేసుకుంటున్నాయి. దీంతో సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం చుట్టూ బంగ్లాదేశ్ యుద్ధనౌకలను మోహరించింది.

సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపం రాజకీయ ప్రాముఖ్యత

మరోవైపు బంగాళాఖాతం, మయన్మార్‌తో సముద్ర సరిహద్దు కలిగి ఉండటంతో సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపానికి రాజకీయంగా చాలా ప్రాధాన్యం ఉంది. ముఖ్యంగా అమెరికా, చైనా దేశాల కన్ను దీనిపై ఉంది. ఈ ద్వీపాన్ని హస్తగతం చేసుకుంటే ఈ ప్రాంతంపై పట్టుసాధించవచ్చని అమెరికా, చైనా దేశాలు భావిస్తున్నాయి. ఈ క్రమంలోనే అమెరికా సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపాన్ని సొంతం చేసుకుని సైనిక స్థావరాన్ని ఏర్పాటుచేయాలనే ఆలోచనలో ఉన్నట్లు షేక్ హసీనా చెప్తున్నారు. అందుకు తాను అంగీకరించకపోవటంతోనే ప్రధాని పదవిని కోల్పోవాల్సి వచ్చిందంటున్నారు.

సెయింట్ మార్టిన్ ద్వీపాన్ని అమెరికాకు లీజుకు ఇచ్చినా కూడా తాను పదవిలోనే ఉండేదానినని.. కానీ అందుకు తాను ఒప్పుకోకపోవటంతోనే ఈ పరిస్థితి వచ్చిందంటున్నారు. బంగ్లాదేశ్ నేషనలిస్ట్ పార్టీ అధికారంలోకి వస్తే, ఈ ద్వీపాన్ని అమెరికాకు అమ్మేస్తుందని షేక్ హసీనా ఆరోపిస్తున్నారు. అయితే అమెరికా షేక్ హసీనా ఆరోపణలను ఖండించింది. తాము ఎప్పుడు ఇలాంటి చర్చలు చేయలేదని స్పష్టం చేసింది.