జమ్మూ కశ్మీర్‌లోని పహల్గామ్ ఉగ్రదాడి.. భారత్-పాకిస్తాన్ మధ్య ఉద్రిక్తతలు, యుద్ధ భయం

జమ్మూ కశ్మీర్‌లోని పహల్గామ్‌లో ఏప్రిల్ 22, 2025న జరిగిన ఘోరమైన ఉగ్రవాద దాడి భారత్-పాకిస్తాన్ మధ్య ఉద్రిక్తతలను మరింత పెంచింది. ఈ దాడిలో 26 మంది, చాలా మంది పర్యాటకులు, ప్రాణాలు కోల్పోయారు. ఈ సంఘటన తర్వాత రెండు దేశాల మధ్య సంబంధాలు తీవ్రంగా దెబ్బతిన్నాయి, ఏ క్షణంలోనైనా సైనిక చర్యలు జరిగే అవకాశం ఉందని వార్తలు వెలువడుతున్నాయి.
దాడి వివరాలు
అనంతనాగ్ జిల్లాలోని బైసరన్ లోయలో, "మినీ స్విట్జర్లాండ్"గా పిలవబడే పహల్గామ్‌లో, 4-6 మంది ఉగ్రవాదులు పర్యాటకులపై కాల్పులు జరిపారు. ఈ దాడిలో 26 మంది మరణించగా, అనేక మంది గాయపడ్డారు. చనిపోయిన వారిలో ఒక నేపాళీ పౌరుడు, ఒక స్థానిక గైడ్‌తో పాటు ఎక్కువ మంది హిందూ పర్యాటకులు ఉన్నారు. దాడి చేసిన ఉగ్రవాదులు పాకిస్తాన్‌లోని లష్కర్-ఎ-తొయిబా, జైష్-ఎ-మహ్మద్ లేదా హిజ్బుల్ ముజాహిద్దీన్ సంస్థలకు చెందినవారని, వారు పాకిస్తాన్‌లో సైనిక శిక్షణ పొందారని భారత ఇంటెలిజెన్స్ సమాచారం సూచిస్తోంది.
భారత్ యొక్క స్పందన
పహల్గామ్ దాడిని భారత ప్రభుత్వం తీవ్రంగా ఖండించింది. ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ ఉగ్రవాదులు మరియు వారికి మద్దతు ఇచ్చే వారిపై "దృఢమైన మరియు నిర్ణయాత్మక" చర్యలు తీసుకుంటామని ప్రకటించారు. భారత్ తీసుకున్న కొన్ని ముఖ్యమైన చర్యలు:
ఇండస్ వాటర్ ఒప్పందం రద్దు: భారత్ 65 ఏళ్ల ఇండస్ వాటర్ ఒప్పందాన్ని ఏకపక్షంగా రద్దు చేసింది, జమ్మూ కశ్మీర్‌లోని బాగ్లిహార్ డ్యామ్ గేట్లను మూసివేసి పాకిస్తాన్‌కు నీటి ప్రవాహాన్ని నిలిపివేసింది.
దౌత్య సంబంధాల తగ్గింపు: పాకిస్తాన్‌తో దౌత్య సంబంధాలను తగ్గించి, అటారీ-వాఘా సరిహద్దు చెక్‌పోస్టును మూసివేసింది.
వాణిజ్య నిషేధం: పాకిస్తాన్ నుండి దిగుమతులపై పూర్తి నిషేధం విధించింది, పాకిస్తాన్ ఓడలకు భారత ఓడరేవుల్లోకి ప్రవేశాన్ని నిషేధించింది.
ఉగ్రవాదులపై దాడులు: జమ్మూ కశ్మీర్‌లో లష్కర్-ఎ-తొయిబాకు చెందిన ఉగ్రవాదుల ఇళ్లను ధ్వంసం చేసింది.
అంతర్జాతీయ ఒత్తిడి: భారత్ పాకిస్తాన్‌పై ఆర్థిక ఆంక్షలు విధించాలని ఆసియా అభివృద్ధి బ్యాంకును కోరింది.
పాకిస్తాన్ స్పందన
పాకిస్తాన్ ఈ దాడిలో తమ ప్రమేయం లేదని ఖండించింది, అయితే భారత్ ఆరోపణలను తిరస్కరించడంతో పాటు ఐక్యరాష్ట్ర సమితి భద్రతా మండలిలో చర్చ కోసం అత్యవసర సమావేశం కోరింది. పాకిస్తాన్ రక్షణ మంత్రి ఖవాజా ఆసిఫ్, భారత్ లైన్ ఆఫ్ కంట్రోల్ (LoC) వెంబడి ఏ క్షణంలోనైనా సైనిక దాడి చేయవచ్చని, అలాంటి దాడికి తగిన సమాధానం ఇస్తామని హెచ్చరించారు. రష్యాలోని పాకిస్తాన్ రాయబారి ముహమ్మద్ ఖలీద్ జమాలీ, భారత్ దాడి చేస్తే అణ్వాయుధాలతో సహా "పూర్తి శక్తి"ని ఉపయోగిస్తామని బెదిరించారు.
పాకిస్తాన్ సైన్యం వరుసగా 12 రోజుల పాటు LoC వెంబడి కాల్పుల విరమణ ఒప్పందాన్ని ఉల్లంఘించింది, దీనికి భారత సైన్యం తగిన రీతిలో స్పందించింది. అదనంగా, పాకిస్తాన్ తమ ఆకాశ రంగంలో భారత విమానాలను నిషేధించింది, భారత ఓడలకు తమ ఓడరేవుల్లోకి ప్రవేశాన్ని నిరాకరించింది.
అంతర్జాతీయ స్పందన
ఐక్యరాష్ట్రాలు: అమెరికా ఉపాధ్యక్షుడు జెడీ వాన్స్, పాకిస్తాన్ ఉగ్రవాదులను అరికట్టడంలో సహకరించాలని కోరారు. సెనేటర్ మార్కో రూబియో భారత్‌తో ఉగ్రవాద వ్యతిరేక సహకారాన్ని బలోపేతం చేస్తామని చెప్పారు.
ఐక్యరాష్ట్ర సమితి: ఐరాస భద్రతా మండలి పహల్గామ్ దాడిని ఖండించింది, దోషులను న్యాయస్థానం ముందు నిలబెట్టాలని పిలుపునిచ్చింది.
యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్: బ్రిటన్ ఈ దాడిని "నీచమైన" చర్యగా ఖండించి, ఉద్రిక్తతలను తగ్గించాలని కోరింది.
ఐరాస ప్రధాన కార్యదర్శి ఆంటోనియో గుటెర్రస్: సైనిక పరిష్కారం సమస్యలను తీర్చదని, శాంతియుత మార్గాలను అన్వేషించాలని సూచించారు.
స్థానిక ప్రభావం
పహల్గామ్ దాడి తర్వాత జమ్మూ కశ్మీర్‌లో భద్రతను కట్టుదిట్టం చేశారు. పూంచ్, రజౌరీ జిల్లాలలో వాహన తనిఖీలు పెరిగాయి. ఈ దాడి కాశ్మీర్‌లో రాజకీయ ఖైదీల విడుదల ఆశలను మరింత మందగించింది. స్థానికులు, ముఖ్యంగా కాశ్మీరీలు, దాడి తర్వాత చిక్కుకున్న పర్యాటకులకు ఉచిత రవాణా, ఆశ్రయం అందించడం ద్వారా మానవత్వాన్ని చాటుకున్నారు.
భవిష్యత్తు ఆందోళనలు
పాకిస్తాన్ సైన్యం కేవలం నాలుగు రోజుల పాటు యుద్ధం చేయగల స్థాయిలో మాత్రమే ఆయుధాలను కలిగి ఉందని, కీలక ఆయుధాల కొరతను ఎదుర్కొంటోందని వార్తలు వెలువడ్డాయి. అయితే, అణ్వాయుధ బెదిరింపులు రెండు దేశాల మధ్య ఉద్రిక్తతలను మరింత తీవ్రతరం చేస్తున్నాయి. భారత్ తన సైనిక బలాన్ని బలోపేతం చేస్తూ, కాశ్మీర్‌లో హైడ్రోఎలక్ట్రిక్ సామర్థ్యాన్ని పెంచేందుకు చర్యలు తీసుకుంటోంది.
పహల్గామ్ ఉగ్రదాడి భారత్-పాకిస్తాన్ సంబంధాలను ఒక సున్నితమైన దశకు తీసుకెళ్లింది. రెండు దేశాలు సైనిక, దౌత్యపరమైన చర్యలతో ఒకరిపై ఒకరు ఒత్తిడి పెంచుతున్నాయి. అంతర్జాతీయ సమాజం శాంతిని కోరుతున్నప్పటికీ, ఈ ఉద్రిక్తతలు ఎటు దారితీస్తాయనేది అస్పష్టంగా ఉంది. ఈ పరిస్థితి శాంతియుతంగా పరిష్కారమవుతుందా లేక మరింత ఘర్షణలకు దారితీస్తుందా అనేది సమయమే చెప్పాలి.