సైన్యంలో మెరిట్ ఆధారంగానే నియామకాలు ఉండాలి..: సుప్రీంకోర్టు

భారత సైన్యంలో నియామకాల విషయంలో సుప్రీంకోర్టు ఒక చారిత్రాత్మకమైన తీర్పును వెలువరించింది. ఇండియన్ ఆర్మీ జడ్జ్ అడ్వకేట్ జనరల్ (JAG) విభాగంలో పురుషులకు ప్రత్యేకంగా రిజర్వేషన్లు కేటాయించడం రాజ్యాంగ విరుద్ధమని, అది ఏకపక్షం మాత్రమేనని సుప్రీం కోర్టు తేల్చి చెప్పింది. ఈ తీర్పు ప్రకారం.. నియామకాల ప్రక్రియ జెండర్-న్యూట్రల్ (లింగ వివక్ష లేనిది)గా ఉండాలని స్పష్టం చేసింది. అలాగే మెరిట్ ఆధారంగా మాత్రమే అభ్యర్థులను ఎంపిక చేయాలని వివరించింది.

2:1 నిష్పత్తిలో పురుషులు, స్త్రీల కోటా..

జస్టిస్ మన్మోహన్, జస్టిస్ దీపాంకర్ దత్త నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం ఈ కీలక తీర్పును ఇచ్చింది. ఈ కేసులో సైన్యంలో 2:1 నిష్పత్తిలో పురుషులు, మహిళా అధికారుల కోసం కోటా పద్ధతిని పాటించడాన్ని కోర్టు తీవ్రంగా వ్యతిరేకించింది. ఈ పద్ధతి రాజ్యాంగంలోని ప్రాథమిక హక్కు అయిన సమానత్వపు హక్కును ఉల్లంఘిస్తుందని స్పష్టం చేసింది. సైనిక విభాగంలోని నియామకాలలో పురుషుల కోసం ప్రత్యేకంగా సీట్లను రిజర్వ్ చేయడం సమర్థనీయం కాదని కోర్టు పేర్కొంది.

తమ విధానం లింగ సమానంగానే ఉందని సర్కారు వాదన

ఈ కేసు విచారణలో ప్రభుత్వం తమ విధానం 50:50 నిష్పత్తిలో లింగ-సమానంగానే ఉందని వాదించింది. అయితే ఈ వాదనను కోర్టు తిరస్కరించింది. నియామకాలలో పురుషులకు మాత్రమే రిజర్వేషన్లు కేటాయించడం మహిళల హక్కులకు భంగం కలిగించడమే అవుతుందని కోర్టు బలంగా వాదించింది. ఒకసారి పోస్టులు ఖాళీ అయిన తర్వాత.. అత్యంత ప్రతిభావంతులైన అభ్యర్థులను మాత్రమే ఎంపిక చేయాలని కోర్టు ఆదేశించింది. ఈ తీర్పు భారత సాయుధ దళాలలో మహిళల పాత్రను మరింత విస్తరించడానికి, వారి సమానత్వ హక్కును నిలబెట్టడానికి దోహదపడుతుంది.

 జడ్జ్ అడ్వకేట్ జనరల్ (JAG) విభాగం అనేది భారత సైన్యానికి సంబంధించిన చట్టపరమైన విభాగం. ఈ విభాగంలో పనిచేసే అధికారులు న్యాయవాదులుగా వ్యవహరిస్తూ సైన్యానికి న్యాయ సలహాలు, సేవలు అందిస్తారు. అయితే ఈ పోస్టుల కోసం జరిగన పరీక్షల్లో అష్నూర్ కౌర్, ఆస్థ త్యాగీ అనే మహిళా అధికారులు వరుసగా 4, 5వ ర్యాంకులు సాధించారు. అయినప్పటికీ వారిని విధుల్లోకి తీసుకోకపోవడంతో.. సుప్రీం కోర్టును ఆశ్రయించారు. పురుష అభ్యర్థుల కన్నా తమకు ఎక్కువ మార్కులు వచ్చినప్పటికీ.. మహిళల కోటాల్లో ఖాళీలు లేవంటూ తను ఎంపిక చేయలేదని ఆవేదన వ్యక్తం చేశారు. వీరి పిటిషన్‌పై విచారణ జరిపిన న్యాయస్థానం ఈ తీర్పును ఇచ్చింది.