దసరా ముగిసాకే ప్రారంభమయ్యే బతుకమ్మ.. ఈ ఊర్లో ప్రత్యేకతేంటో తెలుసా?

తెలంగాణ రాష్ట్రవ్యాప్తంగా నేడు సద్దుల బతుకమ్మ పండుగను అంగరంగ వైభవంగా జరుపుకుంటున్నారు. సాధారణంగా ఈ పండుగ అనంతరం దసరా వేడుకలు జరుగుతుంటాయి. అయితే నిజామాబాద్ జిల్లా ఎడపల్లి మండల కేంద్రంలో మాత్రం ఈ పరంపర పూర్తి భిన్నంగా ఉంది. అక్కడ మాత్రం దసరా తర్వాతే సద్దుల బతుకమ్మ పండుగ ఘనంగా నిర్వహిస్తారు.ఇక్కడి ప్రజలు దసరా ముగిశాక, పౌర్ణమికి ముందు నక్షత్రాన్ని బట్టి మంచి రోజును ఎంపిక చేసి, ప్రతిష్టాత్మకంగా సద్దుల బతుకమ్మను నిర్వహిస్తారు. ఇది అక్కడి ప్రజల తరం తరాలుగా కొనసాగిస్తున్న ఆనవాయితీ. ఈ ప్రత్యేక పద్ధతికి సంబంధించి గ్రామస్థుల మధ్య రెండు కథలు ప్రసిద్ధంగా ఉన్నాయి.ఒకప్పుడు ఈ ప్రాంతాన్ని నిజాం పాలకులు పరిపాలించగా, దేశముఖ్ నాయకత్వంలో గ్రామస్థులు తొమ్మిది రోజుల బతుకమ్మ పండుగను గడిలో జరుపుకునే వారు. పదవ రోజు సద్దుల బతుకమ్మ వేడుకను నిర్వహించేవారు. అయితే ఒక ఏడాది బతుకమ్మ పండుగ సందర్భంగా, సద్దుల బతుకమ్మ రోజు దేశముఖ్ సిపాయి తుపాకీ పేల్చే యత్నంలో పొరపాటున మిస్‌ఫైర్ జరిగి ఆ సిపాయి మరణించాడు. దీన్ని గ్రామస్తులు అపశకునంగా భావించి, అప్పటి నుంచి బతుకమ్మను దసరా ముందు నిర్వహించకుండా, దసరా తరువాత నిర్వహించడం ప్రారంభించారు. అదే ఆనవాయితీగా కొనసాగుతోంది.ఇంకో కథనం ప్రకారం – ఇంటి ఆడపడుచులు దసరా వేడుకలకు అత్తవారింట్లో ఉంటారు. దసరా పండగకు ముందు బతుకమ్మ నిర్వహిస్తే వారు తమ పుట్టింటికి రావడం సాధ్యపడదు. అందువల్ల దసరా తర్వాత పండుగ జరిపితే, కుటుంబ సభ్యులందరూ కలిసి ఆనందంగా వేడుకలు జరుపుకోవచ్చని భావించి ఈ తీరును అనుసరిస్తున్నట్లు చెబుతున్నారు.పెద్ద బతుకమ్మల తయారీలో పోటీ..ఎడపల్లిలో జరిగే బతుకమ్మ పండుగ ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలుస్తుంది. పండుగకు సుమారు 20 రోజుల ముందే గ్రామస్తులు గునగపువ్వుల సేకరణలో నిమగ్నమవుతారు. భారీ, నిలువెత్తు బతుకమ్మలు తయారుచేయడంలో మహిళలు మధ్య విశేష పోటీ కనిపిస్తుంది. ఈ పువ్వుల కోసం గ్రామస్తులు కిలోమీటర్ల దూరం ప్రయాణించి సేకరిస్తారు. గునగ పువ్వుతో చేసిన బతుకమ్మలే ఈ పండుగకు ప్రధాన ఆకర్షణగా ఉంటాయి.బతుకమ్మలు నిమజ్జనానికి తీసుకెళ్లే సమయంలో పురుషులే వాటిని మోస్తారు. దేశముఖ్ గడి నుంచి రెండు కిలోమీటర్ల దూరంలోని బతుకమ్మ చెరువు వరకు నిమజ్జన శోభాయాత్రగా కొనసాగుతుంది. procession ప్రారంభమైన తర్వాత మొదటి బతుకమ్మ చెరువు వద్ద ఉండగా, చివరి బతుకమ్మ మాత్రం గడీ వద్ద నుంచి ప్రారంభమవుతుంది. ఈ శోభాయాత్రను తిలకించేందుకు మండలంలోని అనేక గ్రామాల నుంచి ప్రజలు పెద్ద సంఖ్యలో తరలి వస్తారు.రాష్ట్రవ్యాప్తంగా సద్దుల బతుకమ్మ పండుగ ఈ రోజు ముగియనున్నా, ఎడపల్లిలో మాత్రం దసరా తర్వాత బతుకమ్మను ఉత్సాహంగా, సంప్రదాయబద్ధంగా జరపడం విశేషం.