గాడి తప్పిన ఆర్థిక వ్యవస్థ

ప్రపంచ దేశాల్లో భారత్‌ ఐదో అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థ కలిగిన దేశంగా నిలిచిందని మోడీ సర్కారు ప్రచారాలు చేసుకుంటున్నది. కానీ దేశంలోని గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థను కేంద్రంలోని ఎన్డీయే ప్రభుత్వం నిర్లక్ష్యం చేసింది. వ్యవసాయానికి కావాల్సినంత ప్రాధాన్యతను ఇవ్వటంలో విఫలమైంది. అన్నదాతను పట్టించుకోలేదు. గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేయటంలో మోడీ ప్రభుత్వ పని తీరు తక్కువగా ఉన్నది. సెంటర్‌ ఫర్‌ న్యూ ఎకనామిక్స్‌ స్టడీస్‌ ఇన్ఫోస్పియర్‌ ద్వారా ప్రత్యేక విశ్లేషణలో ఈ విషయం వెల్లడైంది. వివిధ సహకార ప్రాంతాలు, రంగాలలో దాని కార్యాచరణ డైనమిక్స్‌లో భాగంగా భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ యొక్క పనితీరు, స్థితిని అధ్యయనం చేయాలని బృందం లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నది.
వచ్చే ఏడాది భారత్‌ లోక్‌సభ ఎన్నికలకు సిద్ధమవుతున్న తరుణంలో గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థపై మోడీ సర్కారు ఉదాసీన వైఖరి వెల్లడి కావటం గమనార్హం. దశాబ్దాలుగా వ్యవసాయం మాత్రమే (దాని మొత్తం రంగాల కూర్పులో) భారత జీడీపీలో 16.40 శాతానికి దగ్గరగా ఉన్నది. కోవిడ్‌-19 అనంతర ఆర్థిక పరిస్థితుల ప్రకారం పట్టణ ప్రాంతాలలాగానే గ్రామీణ వినియోగ డిమాండ్‌ రేట్లు కూడా క్షీణించే ధోరణిని ఎదుర్కొన్నాయి.
గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థ వినియోగంలో తాత్కాలికంగా దోహదపడుతున్నప్పటికీ.. గ్రామీణ జనాభాకు సంబంధించిన నిర్మాణాత్మక సమస్యలు ఉన్నాయి. ఇందులో అధిక నిరుద్యోగం, తక్కువ ఉపాధి రేట్లు నుంచి అధిక పోషకాహార లోపం వరకు ఉన్నాయి. అలాగే, పట్టణ భూభాగంలో గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థ వృద్ధి, అభివృద్ధికి ఆటంకం కలిగించే తీవ్రమైన మౌలిక సదుపాయాల అంతరాలను కలిగి ఉండటం గమనార్హం. వివిధ కేంద్ర నిధుల పథకాల ద్వారా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ప్రజా వస్తువులు, సేవల సంక్షేమ పంపిణీ వ్యవస్థను మెరుగుపరచడానికి మోడీ ప్రభుత్వం చేసిన కార్యక్రమాల ఫలితాలు మిశ్రమంగా ఉన్నాయి.
ఇటు వ్యవసాయ రంగానికి సైతం మోడీ సర్కారు జరిపిన కేటాయింపులు చాలా తక్కువగా ఉన్నాయని విశ్లేషకులు తెలిపారు. ఇది పరోక్షంగా వ్యవసాయ రంగంలో ఉద్యోగాల సంఖ్యను సృష్టించలేకపోయాయని అన్నారు. జల్‌ జీవన్‌ మిషన్‌ 2024 నాటికి గ్రామీణ భారతదేశంలోని అన్ని గృహాలకు నల్లా కనెక్షన్ల ద్వారా సురక్షితమైన, తగినంత తాగునీటిని అందించడానికి ఉద్దేశించబడింది. అయితే, అక్టోబర్‌ 19, 2023 నాటికి 19.23 కోట్ల గ్రామీణ కుటుంబాలలో 13.37 కోట్ల (69.5శాతం) గృహాలకు కుళాయి కనెక్షన్‌లు ఉన్నాయని జల్‌ జీవన్‌ మిషన్‌ పేర్కొనటం గమనార్హం. పలు పథకాలకు మోడీ సర్కారు నిధుల్లో కోత విధించిందని వివ్లేషకులు తెలిపారు. ఇటు రాష్ట్రాలు చేసే విజ్ఞప్తులు, డిమాండ్‌లను కూడా మోడీ సర్కారు పట్టించుకోవటం లేదని చెప్పారు.
పథకాలను అమలు చేయడానికి ఒక ప్రణాళిక, నిర్మాణం వంటివి అవసరమనీ, అయితే కేంద్రం గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థ విషయంలో ఎలాంటి పట్టింపు లేకుండా వ్యవహరించిందని విశ్లేషకులు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.