న్యూజిలాండ్ ‘కాంతార’.. పార్లమెంట్‌లో యువ ఎంపీ విశ్వరూపం, ప్రపంచం దాసోహం

ఈ వార్త చదవడానికి ముందు కింది లింక్‌లో ఉన్న వీడియోను చూడండి. న్యూజిలాండ్ పార్లమెంట్‌లో ఒక యువ ఎంపీ తన ప్రసంగంలో చేసిన ‘హాకా’ ఇది. అందాక మనం దీన్ని ‘న్యూజిలాండ్ కాంతార’ అని పిలుచుకోవచ్చు. న్యూజిలాండ్‌లో మావోరి తెగకు చెందిన ఎంపీ హనా రహైతి మైపి క్లార్క్‌ (21) పార్లమెంట్ వేదికగా ఈ పాట రూపకాన్ని ప్రదర్శించి, రోమాంచితం చేశారు. హనాకు తోడుగా గ్యాలరీల నుంచి కొంత మంది గొంతు కలపడంతో పార్లమెంట్ భవనం దద్దరిల్లింది. దీన్ని పాట అనే కంటే.. ఓ ఆరాధన విధానం, యుద్ధ రణ నినాదంగా పేర్కొనవచ్చు. మావోరి సంప్రదాయంలో రౌద్రం, పరాక్రమం కలగలిపిన హావభావాలను ప్రదర్శిస్తూ సాగే ఈ నృత్య రూపకం ‘కాంతార’కు ఏమాత్రం తీసిపోదు.

యువ ఎంపీ హనా రహైతి  ఆలపించిన ఈ పాట.. న్యూజిలాండ్ పార్లమెంట్‌ను కుదిపేయడమే కాదు, యావత్ ప్రపంచాన్ని కదిలిస్తోంది. ఇప్పటికే ఈ వీడియోకు 20 మిలియన్లకు పైగా మంది వీక్షించారు. హనా హావభావాలకు నెటిజన్లు జేజేలు పలుకుతున్నారు. ప్రపంచంలో అత్యంత సంతోషకరమైన, శాంతియుత దేశాల్లో ఒకటిగా పేరున్న న్యూజిలాండ్‌లో ఇలాంటి ఒక తెగ ఉందని, తరతరాలుగా తమ హక్కుల కోసం పోరాటం కొనసాగిస్తోందని ప్రపంచానికి చాటి చెప్పింది ఈ ‘హాకా’. ఇంతకీ మావోరి తెగ సమస్య ఏమిటి? ‘హాకా’ అర్థం ఏమిటీ?

న్యూజిలాండ్ పార్లమెంట్‌కు హనా ఎంపికవ్వడమే ఓ సంచలనం. 170 ఏళ్ల న్యూజిలాండ్‌ పార్లమెంట్ చరిత్రలో అతి పిన్న వయస్కురాలైన ఎంపీగా హనా అడుగుపెట్టారు. గతేడాది అక్టోబరులో జరిగిన ఎన్నికల్లో హౌరాకి-వైకాటో నియోజకవర్గం నుంచి మావోరి పార్టీ తరపున పోటీ చేసి సీనియర్ నేతను ఓడించి, చరిత్ర సృష్టించారు. 2008 నుంచి ఆ స్థానం నుంచి ప్రతి ఎన్నికలో గెలుస్తూ వస్తున్న, న్యూజిలాండ్‌లో అత్యంత గౌరవం అందుకుంటున్న నేతల్లో ఒకరైన సీనియర్‌ ఎంపీ నానైయా మహుతను 21 ఏళ్ల హనా మైపి క్లార్క్ ఓడించారు.

హనా రహైతి మైపి క్లార్క్‌.. కిందటి నెల (డిసెంబరు)లో పార్లమెంట్‌లో తన తొలి ప్రసంగం చేశారు. ఏళ్ల తరబడి ఎన్నికల్లో గెలుస్తున్నా.. ఇప్పటికీ చాలా మంది ప్రజాప్రతినిధులకు చట్టసభల్లో సరిగా ప్రసంగించడం రాదు. అలాంటిది హనా.. తన తొలి ప్రసంగంలోనే యావత్ ప్రపంచాన్ని ఊపేశారు. మావోరి తెగకు సంబంధించిన సమస్యలనే ఆమె ప్రస్తావించారు. తాను పార్లమెంట్‌లో అడుగు పెట్టిందే తన జాతి గొంతుక వినిపించేందుకంటూ కుండబద్దలు కొట్టినట్లు చెప్పారు.

‘నేను రాజకీయ నాయకురాలిగా ఇక్కడికి రాలేదు. మావోరీ భాష సంరక్షకురాలిగా వచ్చా. కొత్త తరం స్వరాన్ని నేను వినిపిస్తా’ అంటూ హనా తన ప్రసంగాన్ని ప్రారంభించారు. ‘నేను మీ కోసం (మావోరి తెగ) చవడానికైనా సిద్ధం. మీ కోసం జీవిస్తాను కూడా’ అంటూ హనా చమత్కారంగా చెప్పారు. తాను ఊపిరి తీసుకుంటున్నదే మావోరి తెగ కోసమని, వారి కోసం చనిపోయినా.. ఉద్యమ గొంతుకనై జీవించే ఉంటాననే అర్థంతో హనా తన సందేశం వినిపించారు.

​రోమాలు నిక్కబొడిచేలా ప్రసంగం

‘పార్లమెంటులోకి ప్రవేశించే ముందు నాకు కొంత మంది కొన్ని సలహాలు ఇచ్చారు. ఇక్కడ దేన్నీ పర్సనల్‌గా తీసుకోవద్దని సూచించారు. కానీ, నేను ఏం చేయలేను. ఇక్కడ ప్రతిదాన్నీ పర్సనల్‌గానే తీసుకుంటున్నాను’ అంటూ తన ఉద్దేశం ఏంటో స్పష్టంగా చెప్పారు హనా. ఆ తర్వాత తన జాతి ఎలాంటి కష్టాలు పడుతుందో, స్థానిక ప్రజలకు వ్యతిరేకంగా న్యూజిలాండ్ ప్రభుత్వం ఎలాంటి విధానాలను అమలు చేస్తుందో ఏకరువు పెట్టారు. ‘కొత్తగా ఎన్నికైన ఈ ప్రభుత్వం రెండు వారాల్లోనే నా ప్రపంచం మొత్తం మీద దాడి చేసింది. మా నీరు, మా భూమి, మా సహజ వనరులు, మా ఆరోగ్యం, మావోరి భాష.. అన్నింటిపై దాడులు జరుగుతున్నాయి. ఈ దేశంలో నాకు, మీకు ఉండే హక్కు ఉంది’ అంటూ హనా తన ప్రసంగం కొనసాగించారు. ప్రసంగం మధ్యలో హాకా ఆలపించి తమ జాతి ప్రజల రోమాలు నిక్కబొడిచేలా చేశారు. ‘ఇంటి నుంచి టీవీల్లో చూస్తున్న ప్రతి ఒక్కరికీ చెప్తున్నా.. ఈ క్షణం నాది కాదు, ఇది మీది’ అంటూ హనా తన ప్రసంగం ముగించారు. ఆవేశపూరిత ప్రసంగం ద్వారా తన జాతి ప్రజలను కార్యోన్ముఖులను చేశారు.

న్యూజిలాండ్‌ రాజధాని ఆక్లాండ్‌, హామిల్టన్ నగరాల మ‌ధ్య ఉన్న హంట్లే అనే చిన్న ప‌ట్టణం హనా సొంత ఊరు. అక్కడ హనా ‘మావోరి కమ్యూనిటీ’ పేరుతో గార్డెన్‌ నిర్వహిస్తున్నారు. అందులో పిల్లలకు మావోరి భాషను నేర్పించడంతో పాటు తమ సంస్కృతి, సంప్రదాయాలు, మొక్కల పెంపకం గురించి వివరిస్తారు. ప్రకృతిని విశేషంగా ఆరాధించే మావోరి తెగ ప్రజలకు మొక్కలను పెంచడం ఓ ప్రధాన వృత్తి మాత్రమే కాదు, జీవితంలో ఒక భాగం. హనా కుటుంబం కొన్ని తరాలుగా మావోరి తెగ సంప్రదాయాలను కాపాడేందుకు కృషి చేస్తోంది. హనా తాత, ముత్తాతలు కూడా తమ తెగ కోసం అలుపెరుగని పోరాటం చేశారు. హనా తాత తైతిము మైపీ.. మావోరి తెగ సంరక్షణ కోసం ఏర్పాటు చేసిన ‘గా టమాటొయ’ సంస్థలో సభ్యులు.

​హాకా అంటే ఏమిటి?

‘మావోరీ హాకా’ అనేది ఆ తెగల్లో సందర్శించే వారిని పలుకరించే సమయంలో ఆచరించే ఒక సంప్రదాయ విధానం. పూర్వ కాలంలో యుద్ధాలకు ముందు యోధులను కదనరంగానికి ఉత్సాహపరిచే సాధనంగా ఈ నృత్య రూపకాన్ని ప్రదర్శించే వారట. ‘హాకా’ ప్రదర్శనను మావోరి తెగ ప్రజలు మాత్రమే కాదు, న్యూజిలాండ్ పౌరులందరూ తమకు గర్వకారణంగా భావిస్తారు. సాధారణంగా దీన్ని ప్రత్యేక సందర్భాల్లో, పెద్ద జన సముదాయాల్లో ప్రదర్శిస్తారు. హాకా ప్రదర్శించే వాళ్లు ప్రత్యేక దుస్తులు ధరిస్తారు. హాకాను ఆలపిస్తూ ప్రత్యేక కదలికలు, హావాభావాలు, సంజ్ఞలను చేస్తారు. న్యూజిలాండ్‌లో నల్లని వారందరూ దీన్ని ప్రదర్శిస్తారు. న్యూజిలాండ్ డిఫెన్స్ ఫోర్స్ కూడా ‘హాకా’ను సంప్రదాయ గీతంగా ప్రదర్శిస్తుంది.

ప్రతి తరంలోనూ తమ జాతి ఔన్నత్యాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లేందుకు కొందరు పుడుతుంటారు. 21 ఏళ్ల హనా కూడా ఈ కోవకే చెందుతారు. కాంతార సినిమా వచ్చేంతవరకూ ‘భూత కోల’ లాంటి ఓ అరుదైన నృత్యరూపకం ఉందని, ఆధ్యాత్మిక ప్రపంచాన్ని అది ఊపేస్తుందని చాలా మందికి తెలియదు. కాంతారతో ఇప్పుడు ఆ నృత్యరూపకం కీర్తి.. ఖండాంతరాలు దాటింది. పార్లమెంట్ వేదికగా హనా చేసిన ఈ యుద్ధ నినాదం కూడా.. ఇప్పుడు ‘ఓంకార’ నాదమై విశ్వం నలువైపులా శివతాండవం చేస్తోంది. హక్కుల కోసం నిర్భయంగా, నిజాయతీగా గొంతు విప్పితే.. అది చేసే చప్పుడు ఎంతటి వారినైనా కదిలిస్తుందనే సందేశాన్నిస్తోంది.