లోన్ తీసుకున్న వ్యక్తి మరణిస్తే.. రుణ భారం కుటుంబానికేనా? నియమాలు ఏం చెబుతున్నాయి?

నేటి ఆధునిక జీవనశైలిలో, ఇల్లు, వాహనం లేదా ఇతర అవసరాల కోసం రుణాలు తీసుకోవడం సర్వసాధారణమైంది. బ్యాంకులు లేదా ఆర్థిక సంస్థలు రుణం మంజూరు చేసే ముందు దరఖాస్తుదారుడి ఆర్థిక చరిత్ర, ఆదాయం మరియు తిరిగి చెల్లించే సామర్థ్యాన్ని పూర్తిగా పరిశీలిస్తాయి. అయితే, లోన్ తీసుకున్న వ్యక్తి అనుకోకుండా మరణిస్తే, అప్పుడు ఆ రుణం చెల్లింపు పరిస్థితి ఏమిటి? రుణంపై వడ్డీని ఎవరు భరించాలి? ముఖ్యంగా ఈ కష్టం సమయంలో రుణాన్ని తిరిగి చెల్లించాల్సిన బాధ్యత ఎవరికి ఉంటుంది అనే ప్రశ్న చాలా మందిని కలవరపెడుతుంది. దీనికి సంబంధించి వివిధ రకాల రుణాలకు వేర్వేరు నిబంధనలు ఉన్నాయి.
సాధారణంగా గృహ రుణం (Home Loan) వంటి 'సురక్షిత రుణాలు' (Secured Loans) విషయంలో బ్యాంకులు ముందస్తు జాగ్రత్తలు తీసుకుంటాయి. చాలా వరకు గృహ రుణాలకు బీమా (Loan Insurance) తప్పనిసరి. రుణగ్రహీత మరణిస్తే, బీమా సంస్థ ఆ మిగిలిన రుణ మొత్తాన్ని బ్యాంకుకు చెల్లిస్తుంది. దీని వలన కుటుంబ సభ్యులకు ఆస్తిపై ఎలాంటి భారం ఉండదు. ఒకవేళ బీమా లేనట్లయితే, ఆ రుణం యొక్క బాధ్యత సహ-రుణగ్రహీత (Co-borrower) లేదా హామీదారు (Guarantor)పై పడుతుంది. వారు కూడా రుణం చెల్లించడానికి ముందుకు రాకపోతే, బ్యాంక్ తాకట్టు పెట్టిన ఆస్తిని (ఇల్లు) వేలం వేసి తమ రుణాన్ని వసూలు చేసుకునే హక్కును కలిగి ఉంటుంది. మిగిలిన మొత్తాన్ని చట్టపరమైన వారసులకు అందజేస్తుంది.
వాహన రుణం (Car Loan) మరియు వ్యక్తిగత రుణం (Personal Loan) వంటి 'అసురక్షిత రుణాలు' (Unsecured Loans) విషయంలో నిబంధనలు కొంచెం భిన్నంగా ఉంటాయి. వాహన రుణం విషయంలో, వాహనాన్ని తాకట్టుగా పరిగణించి, రుణగ్రహీత మరణిస్తే, బ్యాంక్ ఆ వాహనాన్ని స్వాధీనం చేసుకుని, దానిని విక్రయించి తమ బకాయిలను రాబట్టుకోవచ్చు. ఇక వ్యక్తిగత రుణం లేదా క్రెడిట్ కార్డు బకాయిల వంటి అసురక్షిత రుణాల విషయంలో, సాధారణంగా వాటిని తిరిగి చెల్లించాల్సిన బాధ్యత చట్టపరమైన వారసులపై ఉండదు. సహ-రుణగ్రహీత లేదా హామీదారు ఉంటేనే వారు చెల్లించాలి. లేకపోతే, బ్యాంకులు ఆ రుణాన్ని నిరర్ధక ఆస్తి (NPA)గా పరిగణించి రద్దు (Write off) చేయవలసి వస్తుంది.
రుణగ్రహీత మరణించినప్పుడు, కుటుంబ సభ్యులు వెంటనే బ్యాంకును సంప్రదించి, పరిస్థితిని తెలియజేయడం చాలా ముఖ్యం. రుణ రకం, బీమా ఉందా లేదా అనే అంశాల ఆధారంగా బాధ్యత మారుతుంది. ఏది ఏమైనా, భవిష్యత్తులో కుటుంబంపై ఆర్థిక భారం పడకుండా ఉండటానికి, రుణం తీసుకునేటప్పుడే తగిన రుణ బీమా పాలసీని తీసుకోవడం లేదా సంయుక్త రుణాల విషయంలో నిబంధనలను జాగ్రత్తగా పరిశీలించడం ఉత్తమం. ఇది సంక్షోభ సమయంలో ఆర్థిక భద్రతను అందిస్తుంది.