ఎయిరిండియా విమాన ప్రమాదం.. రూ. 1,000 కోట్లకుపైగా బీమా భారం

అహ్మదాబాద్‌లో జరిగిన ఎయిర్ ఇండియా బోయింగ్ 787 డ్రీమ్‌లైనర్ విమాన ప్రమాదం.. దేశ చరిత్రలోనే అతి పెద్ద బీమా క్లెయిమ్‌గా మారనుంది. ఈ ప్రమాదం వల్ల దాదాపు రూ. 1,000 కోట్ల రూపాయలకు పైగా నష్టపరిహారం చెల్లించాల్సి వస్తుందని అంచనా వేస్తున్నారు. ఇది మన దేశంలో విమానాలకు ఇచ్చే బీమా ప్రీమియం డబ్బులన్నింటినీ కలిపినా ఎక్కువ అని చెప్పొచ్చు. ఈ ప్రమాదంలో విమానం బాగా దెబ్బతిన్నప్పటికీ (దీన్ని 'హల్ లాస్' అంటారు), విమానం పాతదవడం వల్ల ఆ నష్టం కొంత తగ్గుతుంది. కానీ, ముఖ్యంగా ఈ ప్రమాదంలో 240 మందికి పైగా చనిపోవడం, విమానాశ్రయం దగ్గర రన్‌వేపై కూడా నష్టం జరగడం వల్ల చాలా పెద్ద మొత్తంలో డబ్బులు చెల్లించాల్సి వస్తుంది.

ఎయిర్ ఇండియా తన విమానాలకు దాదాపు 20 బిలియన్ డాలర్ల (సుమారు రూ. 1.60 లక్షల కోట్లు) విలువైన బీమా కార్యక్రమం (ఏవియేషన్ ప్రోగ్రామ్) ద్వారా బీమా చేయించింది. ఇందులో విమాన నష్టానికి (Hull coverage), ఇతరులకు జరిగిన నష్టానికి వేర్వేరుగా బీమా ఉంటుంది. టాటా ఏఐజీతో (Tata AIG) పాటు మరికొన్ని మన దేశ బీమా కంపెనీలు ఈ బీమాలో కొంత భాగాన్ని పంచుకున్నాయి. ప్రపంచంలోని పెద్ద బీమా సంస్థలు, ముఖ్యంగా ఏఐజీ వంటివి, అలాగే న్యూ ఇండియా అష్యురెన్స్, జీఐసి రీ (GIC Re) వంటి ప్రభుత్వ బీమా సంస్థలు కూడా ఈ బీమాలో భాగస్వాములుగా ఉన్నాయి. ఈ ప్రమాదం జరిగిన తర్వాత న్యూ ఇండియా అష్యురెన్స్ షేర్లు 4 శాతం పడిపోగా, జీఐసీ రీ షేర్లు 3 శాతం తగ్గాయి.

హౌడెన్ ఇండియా సీఈఓ అమిత్ అగర్వాల్ చెప్పిన దాని ప్రకారం.. విమానానికి జరిగిన నష్టం 'ఏవియేషన్ హల్ ఆల్-రిస్క్' అనే బీమా కిందికి వస్తుంది. ఇందులో విమానం, దాని విడి భాగాలు, పరికరాల ప్రస్తుత విలువ ఆధారంగా బీమా చెల్లిస్తారు. 2013లో కొనుగోలు చేసిన ఈ డ్రీమ్‌లైనర్ విమానానికి 2021లో సుమారు 115 మిలియన్ డాలర్లు (సుమారు రూ. 920 కోట్లు) బీమా చేశారు. "విమానం పూర్తిగా దెబ్బతిన్నా, పాక్షికంగా దెబ్బతిన్నా, ఎయిర్‌లైన్ ప్రకటించిన విమాన విలువ ఆధారంగా బీమా చెల్లిస్తారు" అని అగర్వాల్ చెప్పారు. చనిపోయిన ప్రయాణికులకు ఇచ్చే నష్టపరిహారంతో పాటు, ప్రమాదం జరిగిన ప్రాంతంలో ఇతరులకు జరిగిన నష్టాలకు కూడా బీమా చెల్లించాలని అన్నారు.

ప్రయాణికులకు ఎంత నష్టపరిహారం?

1999లో కుదిరిన 'మాంట్రియల్ కన్వెన్షన్' అనే అంతర్జాతీయ ఒప్పందం ప్రకారం, విమాన ప్రమాదాల్లో చనిపోయిన ప్రయాణికులకు స్పెషల్ డ్రాయింగ్ రైట్స్ (SDRs) అనే యూనిట్లలో నష్టపరిహారం లెక్కిస్తారు. ప్రస్తుతం, ఒక SDR విలువ ప్రకారం, ప్రతి ప్రయాణికుడికి 1,71,000 డాలర్లు (సుమారు రూ. 1.40 కోట్లు) నష్టపరిహారం వస్తుంది. దీంతో మృతుల కుటుంబాలకు కొంతలో కొంత ఈ డబ్బులు ఉపయోగపడతాయని చెప్పొచ్చు. ప్రూడెంట్ ఇన్సూరెన్స్ బ్రోకర్స్‌కు చెందిన హితేష్ గిరోత్రా అంచనా ప్రకారం.. విమానం విలువ సుమారు 75-80 మిలియన్ డాలర్లు (సుమారు రూ. 600-640 కోట్లు) ఉండొచ్చు.

ఇన్సూరెన్స్ బ్రోకర్స్ అసోసియేషన్ ఆఫ్ ఇండియా అధ్యక్షుడు నరేంద్ర భరింద్వాల్ మాట్లాడుతూ, "బోయింగ్ 787 డ్రీమ్‌లైనర్ వంటి పెద్ద విమానాలకు బీమా కవరేజ్ చాలా ఎక్కువ ఉంటుంది. ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా పంచుకోవాల్సి ఉంటుంది.'' అని అన్నారు.

ఎయిర్ ఇండియా బీమా కార్యక్రమం లాంటి పెద్ద వాటిలో, ఒక్క బీమా కంపెనీ కూడా మొత్తం నష్టాన్ని భరించదు. దీన్ని 'రీఇన్సూరెన్స్' అంటారు. అంటే, ఒక బీమా కంపెనీ ఇంకో పెద్ద బీమా కంపెనీతో తమ రిస్క్‌ను పంచుకుంటుంది. ఈ విధంగా, భారీ నష్టాలు వచ్చినప్పుడు అనేక బీమా కంపెనీలు కలిసి చెల్లిస్తాయి, తద్వారా ఏ ఒక్క కంపెనీపైనా ఎక్కువ భారం పడకుండా చూస్తాయి.