హిమానీనద సరస్సుల విస్తరణతో పెరుగుతున్న ప్రమాదం – సీడబ్ల్యూసీ హెచ్చరిక

హిమానీనద సరస్సులు (Glacial lakes) ఆందోళన కలిగించే స్థాయిలో విస్తరిస్తున్నాయని, వాటిపై నిరంతర పర్యవేక్షణ అత్యవసరమని సెంట్రల్‌ వాటర్‌ కమిషన్‌ (CWC) హెచ్చరించింది.తాజా మానిటరింగ్‌ రిపోర్టు ప్రకారం భారత్‌ పరిధిలో 400కు పైగా సరస్సులు తీవ్ర ముప్పు అంచున ఉన్నాయని తెలిపింది. లద్దాఖ్‌, జమ్మూ కశ్మీర్‌, హిమాచల్ ప్రదేశ్‌, ఉత్తరాఖండ్‌, సిక్కిం, అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌ రాష్ట్రాల్లో విస్తరించి ఉన్న ఈ సరస్సులు ఆకస్మికంగా భారీ వరదలకు కారణమయ్యే ప్రమాదం ఉందని స్పష్టం చేసింది. అందుకే వీటిపై కచ్చితమైన పర్యవేక్షణ తప్పనిసరి అని కమిషన్ పేర్కొంది.గ్లేసియల్‌ లేక్‌ అట్లాస్‌ 2023 నివేదిక ప్రకారం, భారత్‌లోని 681 హిమానీనద సరస్సుల్లో 432 సరస్సులు గత కొన్నేళ్లలో విస్తీర్ణం పెంచుకున్నాయి. 2011లో వీటి మొత్తం విస్తీర్ణం 1917 హెక్టార్లుగా ఉండగా, ప్రస్తుతం అది 2508 హెక్టార్లకు పెరిగింది. అంటే సుమారు 30% పెరుగుదల జరిగినట్లు నివేదిక వెల్లడించింది. విస్తరిస్తున్న సరస్సులు ఎక్కువగా అరుణాచల్‌ ప్రదేశ్‌లో (197) ఉన్నాయని, తరువాత లద్దాఖ్‌ (120), జమ్మూ కశ్మీర్‌ (57), సిక్కిం (47), హిమాచల్‌ ప్రదేశ్‌ (6), ఉత్తరాఖండ్‌ (5)లో ఉన్నాయని పేర్కొంది. మొత్తంగా హిమాలయ ప్రాంతంలో 1435 హిమానీనద సరస్సులు, జల వనరులు విస్తరించాయని వెల్లడించింది.యమునా నది ప్రమాద సూచిక స్థాయి దాటడంతో అనేక ప్రాంతాల్లో ఇళ్లలోకి వరద నీరు చేరింది. ఈ సరస్సులపై నిరంతర పర్యవేక్షణతో పాటు ఉపగ్రహ ఆధారిత అలర్ట్‌లు, లోతట్టు ప్రాంతాల ప్రజలకు ముందస్తు సమాచారం అందించే వ్యవస్థలు, తక్షణ చర్యలు తీసుకునే మెకానిజం అవసరమని సీడబ్ల్యూసీ స్పష్టం చేసింది. అలాగే కేంద్ర జలశక్తి మంత్రిత్వశాఖ, ఎన్డీఎంఏ, రాష్ట్ర విపత్తు నిర్వహణ సంస్థలు, పొరుగు దేశాలైన నేపాల్‌, భూటాన్‌, చైనాతో కూడా సమన్వయం అవసరమని సూచించింది.దేశంలో పలు రాష్ట్రాల్లో ఆకస్మిక వరదలు తీవ్ర నష్టాన్ని కలిగిస్తున్నాయి. హిమాచల్ ప్రదేశ్‌, ఉత్తరాఖండ్‌లో కొండచరియలు విరిగిపడుతుండగా, పంజాబ్‌లోనూ వరదల ప్రభావం ఎక్కువగా ఉంది. జమ్మూ కశ్మీర్‌లో జరిగిన కొండచరియల ప్రమాదంలో ఇటీవల 34 మంది మృతి చెందారు. ఈ పరిణామాల నేపథ్యంలో మాతా వైష్ణో దేవి ఆలయానికి వెళ్లే మార్గాలను మూసివేయాల్సి వచ్చింది. ఈ పరిస్థితుల్లో సంబంధిత విభాగాలన్నింటినీ సెంట్రల్‌ వాటర్‌ కమిషన్‌ ముందస్తు జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలని అప్రమత్తం చేసింది.