పుణ్యఫలం దక్కాలంటే నిస్వార్థంగా దానం చేయాలి.. దానం మోక్షానికి వారధి

దానం విషయంలో చాలామందికి ఒక అపోహ ఉంటుంది. తాము చేసే దానం వలన 'పుణ్యం' లభించాలి, లేదా 'ఫలితం' దక్కాలి అని ఆశిస్తుంటారు. అయితే, పండితులు, ధర్మజ్ఞులు చెప్పే ముఖ్య విషయం ఏమిటంటే, దానం చేసేటప్పుడు 'నాకు పుణ్యం దక్కాలి' అనే కోరికను, 'నేను దానం చేశాను' అనే అహంకారాన్ని పూర్తిగా విడిచిపెట్టాలి. ఈ రెంటిలో ఏది ఉన్నా, ఆ దానం యొక్క ఫలితం, అంటే పుణ్యం, లభించకుండా పోతుందని, ఆ దానం నిష్ఫలమవుతుందని వారు స్పష్టం చేస్తున్నారు. దానంలో ఉండాల్సింది కేవలం ఇచ్చే గుణం మాత్రమే.
దానం యొక్క అసలైన పరమార్థం పుణ్యం సంపాదించడం కాదు. దీని ప్రధాన ఉద్దేశం మన అంతరంగాన్ని శుద్ధి చేసుకోవడం. నిస్వార్థంగా, నిష్కామంగా చేసే దానం వలన మనసులోని మాలిన్యాలు తొలగిపోతాయి, చిత్త శుద్ధి పెరుగుతుంది. దానం అనేది మనలో ఉన్న స్వార్థం, అహంకారం, మమకారం వంటి దుర్గుణాలను దూరం చేసి మన హృదయాన్ని శుభ్రపరుస్తుంది. ఇలా శుభ్రపడిన, ప్రశాంతమైన, ఏకాగ్రత గల మనసు (చిత్తం) మాత్రమే ఆధ్యాత్మిక మార్గంలో ముందుకు సాగడానికి, జ్ఞానాన్ని పొందడానికి ఉపయోగపడుతుంది.
దానం ద్వారా లభించే చిత్త శుద్ధి మన జీవితంలో ఒక గొప్ప మార్పునకు నాంది పలుకుతుంది. ఈ శుద్ధమైన మనసుతోనే మనం 'జ్ఞానాన్ని' పొందడానికి అర్హత సాధిస్తాం. ఉపనిషత్తులు, ధర్మశాస్త్రాలు చెబుతున్నట్లుగా, ఈ జ్ఞానమే మనకు జనన మరణాల చక్రాన్ని (సంసారాన్ని) దాటే శక్తిని ఇస్తుంది. దీనినే మోక్షం లేదా ముక్తి అని పిలుస్తారు. దానం అనేది కేవలం ఈ జ్ఞానాన్ని, అంతిమ లక్ష్యమైన మోక్షాన్ని చేరుకోవడానికి ఉపయోగపడే ఒక 'వారధి' వంటిదని పండితులు చెబుతున్నారు.
కాబట్టి, కేవలం దానం చేయడం ద్వారా మోక్షం లభించదు. దానం అనేది అంతిమ లక్ష్యం కాదు, అది మార్గం మాత్రమే. నిష్కల్మషమైన దానం ద్వారా లభించిన చిత్త శుద్ధి, ఆ శుద్ధమైన మనసుతో చేసిన జ్ఞాన సాధన – ఈ రెండూ కలిస్తేనే మోక్షం సిద్ధిస్తుంది. మనసును శుభ్రపరుచుకుని, జ్ఞాన మార్గంలో పయనించడానికి దానాన్ని ఒక సాధనంగా ఉపయోగించుకోవాలే తప్ప, కేవలం పుణ్యం లేదా మోక్షం కోసం చేసే వ్యాపారంగా భావించకూడదు. అదే దానం యొక్క నిజమైన విలువ.