పోప్ అంటే ఏంటి? ఆ పేరు వెనుక చరిత్ర

‘రోమన్ కాథలిక్ చర్చి’ క్రైస్తవ మతంలోని అత్యంత పురాతనమైంది. పోప్ ఆధ్వర్యంలోని శాఖ ఇది. ఏసు క్రీస్తు, ఆయన అపొస్తలుల కాలం నుంచి కొనసాగుతోందని కాథలిక్‌లు నమ్ముతారు. ఏసు క్రీస్తు తన శిష్యుడు పేతురు (Peter)కు “ఈ పాషాణంపై నా చర్చిని నిర్మిస్తాను” (మత్తయి 16:18) అని చెప్పినట్టు బైబిల్‌లో ఉంది. అందుకే పేతురును కాథలికులు మొదటి పోప్‌గా భావిస్తారు. ఆ స్థానం వారసత్వంగా కొనసాగుతూ వాటికన్ నగరంలోని పోప్ ఆధ్వర్యంలో ప్రపంచ కాథలికులను నడిపిస్తుంది. పోప్ అనేది రోమన్ కాథలిక్ చర్చ్‌కు ఆధ్యాత్మిక నేత. పోప్‌ను ‘భూమిపై ఏసు క్రీస్తు ప్రతినిధి’ అని పిలుస్తారు.

మొదటి పోప్

మొదటి పోప్ యేసు క్రీస్తు పన్నెండు శిష్యులలో ఒకరిగా ఉన్న సెయింట్ పీటర్. పీటర్ కాథలిక్ చర్చిని స్థాపించేందుకు రోమ్‌కు వచ్చారు. "పోప్" అనే పదం గ్రీకు పదమైన "పప్పాస్"  లాటిన్ పదం పాపా నుంచి వచ్చింది. దీని అర్థం "తండ్రి" అని. ప్రారంభంలో ఈ పదాన్ని అన్ని బిషప్పులు ఉపయోగించేవారు, కానీ కాలక్రమంలో ఇది రోమ్ బిషప్ (అka పోప్‌) కోసం మాత్రమే ఉపయోగించేలా మారింది. కాలక్రమంలో, రోమన్ క్యాథలిక్ చర్చ్‌లో అత్యున్నత స్థాయి అధికారిని ‘పోప్’ అని పిలవడం స్థిరమైంది. మొదటలో చాలా మంది క్రైస్తవ మతపెద్దలను ‘పాపా’ అని పిలిచేవారు. కానీ రోమ్ బిషప్ స్థానం అత్యంత కీలకంగా మారిన తర్వాత, ఆ పదం ప్రత్యేకంగా రోమ్ పోప్‌కు వాడటం మొదలైంది. ఆధునిక కాలంలో ‘పోప్’ అంటే వాటికన్ నగరంలోని రోమన్ క్యాథలిక్ చర్చ్ నేత అనే అర్థంగా మారిపోయింది .

చర్చి

చర్చ్ చరిత్ర అనేది ఎంతో విశాలమైన, ఆసక్తికరమైన విషయం. ఇది 2000 ఏళ్లకు పైగా సాగిన ప్రయాణం. క్రీస్తు జననం తర్వాత ప్రారంభమై, నేటికీ కొనసాగుతోంది.

1. ప్రారంభ కాలం (1వ శతాబ్దం – 4వ శతాబ్దం)

క్రీస్తు మరణం తరువాత అపొస్తలులు కూడా క్రైస్తవ మతాన్ని ప్రచారం చేయడం ప్రారంభించారు. మొదటి క్రైస్తవ సంఘాలు యెరూషలేంలో ఏర్పడ్డాయి.

క్రైస్తవులు మొదట్లో రోమన్ సామ్రాజ్యంలో హింసకు గురయ్యారు. ఈ సమయంలోనే బైబిల్ న్యూ టెస్టమెంట్ గ్రంథాలు పుట్టుకొచ్చాయి.

2. కాన్‌స్టెంటైన్ కాలంః

క్రీ.శం 313లో రోమన్ చక్రవర్తి కాన్స్టంటైన్ క్రైస్తవ మతాన్ని అధికారికంగా అనుమతించాడు. తర్వాత 380 A.Dలో క్రైస్తవ మతం రోమన్ల అధికారిక మతంగా మారింది. ఈ దశలో చర్చ్, ప్రభుత్వం మధ్య విడదీయరాని అనుబంధం ఏర్పడింది.

3. మధ్యయుగ చర్చి (క్రీ.శ 5వ – 15వ శతాబ్దం)

రోమన్ సామ్రాజ్యం కూలిపోయిన తర్వాత చర్చి పెద్ద ప్రాధాన్యత పెరిగింది. పోప్‌లు శక్తివంతమైన రాజకీయ నాయకులుగా మారారు. సెయింట్స్, మోనాస్టికిజం (నిర్యాణ జీవితం), కాథెడ్రల్స్ ఏర్పాటయ్యాయి. అయితే, కొన్ని మత యుద్ధాలు (క్రూసేడ్లు) జరగడంతో చర్చి పాలన పై విమర్శలు వచ్చాయి.

4. పునరుద్ధరణ, విభజన (16వ శతాబ్దం)

మార్టిన్ లూథర్ 1517లో ‘95 సిద్ధాంతాలు’ ద్వారా కాథలిక్ చర్చ్ దురాచారాలను వ్యతిరేకించాడు. దీని ద్వారా ప్రొటెస్టెంట్ సంస్కరణలు మొదలయ్యాయి. ఈ సమయంలో క్రైస్తవ మతం కాథలిక్, ప్రొటెస్టెంట్‌లుగా విడిపోయింది.

5. ఆధునిక కాలం (17వ శతాబ్దం నుంచి ప్రస్తుతం)

ప్రపంచ వ్యాప్తంగా వివిధ దేశాల్లో విభిన్న డినామినేషన్లు ఏర్పడ్డాయి: బాప్టిస్టులు, మెథడిస్టులు, పెంతకొస్తులు మొదలైనవి పుట్టుకొచ్చాయి. 20వ శతాబ్దంలో ఇక్యూమెనికల్ ఉద్యమం (మతాల్లో ఐక్యత కోసం) మొదలైంది. పోప్‌లు ఇప్పుడు ఆధ్యాత్మిక నేతలుగా మారి, ప్రపంచ శాంతి, సమగ్రత కోసం పనిచేస్తున్నారు

ఈస్టర్న్-వెస్టర్న్ విభజన 

ఈ విభజనలో క్రైస్తవ చర్చి రొమన్ కాథలిక్ (పశ్చిమ చర్చ్), ఈస్టర్న్ ఆర్థడాక్స్ (తూర్పు చర్చ్) గా విడిపోయింది. దీంతో కాథలిక్‌లు లాటిన్, ఆర్థడాక్స్ గ్రీన్ భాషను స్వీకరించారు. అధికారం విషయంలో విబేధాలు తలెత్తాయి: దీంతో పోప్‌ను ఆర్థడాక్స్ తమ చీఫ్‌గా అంగీకరించలేదు. వారు తమకంటూ స్వతంత్ర ఆధ్యాత్మిక నాయకత్వాన్ని కోరుకున్నారు.

"ఫిలియోక్" వివాదం:

పవిత్ర ఆత్మ తండ్రి నుంచి మాత్రమే వస్తుందా? లేదా తండ్రి, కుమారుడి (Jesus) నుంచే? అనే బైబిల్ భాష్యంపై తీవ్ర వాదనే ఫిలిక్యో వివాదం. సాంప్రదాయాల భేదం: ఉపవాసాలు, పండుగలు, పెళ్లి నియమాలు వంటివి భిన్నంగా ఉండటం.

2. ప్రొటెస్టంట్ విభజన 

ఈ విభజన ద్వారా కాథలిక్, ప్రొటెస్టెంట్ చర్చ్‌లుగా విడిపోయాయి. చర్చ్‌లో అవినీతి, బైబిల్‌ను ప్రజల భాషలో చదవాలన్న ఆశయం, పోప్ అధికారం పట్ల వ్యతిరేకత, వ్యక్తిగత విశ్వాసం ప్రాముఖ్యంగా చూడటంతో విబేదాలు మొదలయ్యాయి. జర్మనీకి చెందిన మార్టిన్ లూథర్ ‘95 సిద్ధాంతాలు’తో మొదలు పెడితే.. స్విట్జర్లాండ్‌కు చెందిన జాన్ కాల్విన్ ముందస్తు నిర్ణయం భావనను తీసుకొచ్చాడు. ఇంగ్లాండ్‌కు చెందిన హెన్రీ VIII స్వంతంగా ఆంగ్ల చర్చ్ స్థాపించాడు.

అనేక శాఖలుగా ప్రొటెస్టెంట్ చర్చ్‌లు

1. లూథరన్ 

2. బాప్టిస్ట్ 

3. మెథోడిస్ట్ 

4. పెంతికోస్టల్ 

5. ఆంగ్లికన్ 

6. రిఫార్మ్‌డ్ 

కాథలిక్ విశ్వాసాలు 

త్రిత్వ సత్యం – తండ్రి, కుమారుడు, పవిత్ర ఆత్మ.

సాక్రమెంట్లు – మొత్తం 7 (బాప్టిజమ్, కన్ఫర్మేషన్, యుకరిస్ట్, పెనెన్స్, అనోయింటింగ్ ఆఫ్ సిక్, మ్యారేజ్, ప్రీస్ట్హుడ్).

బైబిల్, సాంప్రదాయం రెండింటికీ సమాన ప్రాముఖ్యత ఉంటుంది.

మరియమ్మ భక్తి – మేరీ అంటే యేసు తల్లి. ఆమెను ప్రత్యేకంగా గౌరవిస్తారు.

సెయింట్స్ – పవిత్ర జీవితాన్ని గడిపినవారిని ప్రార్థనలో మధ్యవర్తులుగా పిలుస్తారు.

ద్రవ్యరాశి(మస్సు) – ప్రతి రోజు లేదా ఆదివారం జరిపే పవిత్ర యుకరిస్ట్ ఆరాధన.

ఆచారాలు

శిలువ ధరించడం

రోసరీ ప్రార్థనలు

ఆదివారం మస్సు పాల్గొనడం

లెంటు కాలంలో ఉపవాసం, పశ్చాత్తాపం