భారత్‌కు ఎరువులు, యంత్రాలు, అరుదైన ఖనిజాల సరఫరాకు చైనా సిద్ధం

భారత్-చైనాల మధ్య దౌత్య సంబంధాలలో ఒక కీలకమైన పురోగతి చోటు చేసుకుంది. గత కొంత కాలంగా ఇరు దేశాల మధ్య నెలకొన్న ఉద్రిక్త పరిస్థితుల అనంతరం.. చైనా ఇప్పుడు భారత్‌కు అత్యవసరమైన మూడు కీలక వస్తువులైన ఎరువులు, అరుదైన ఖనిజాలు, టన్నెల్ బోరింగ్ యంత్రాల సరఫరాపై ఉన్న ఆంక్షలను ఎత్తివేసింది. ఈ శుభ పరిణామం న్యూఢిల్లీలో భారత విదేశాంగ మంత్రి ఎస్. జైశంకర్, మరియు ఆయన చైనా విదేశాంగ మంత్రి వాంగ్ యీతో జరిపిన సమావేశం తర్వాత వెలుగులోకి వచ్చింది.

సుమారు ఒక సంవత్సరం పాటు చైనా ఈ వస్తువుల ఎగుమతులపై ఆంక్షలు విధించడంతో భారత్‌లో పలు రంగాలపై తీవ్ర ప్రభావం పడింది. ముఖ్యంగా వ్యవసాయ రంగానికి ఎంతో అవసరమైన డీ-అమ్మోనియం ఫాస్ఫేట్ (DAP), యూరియా, ఎన్.పి.కె. ఎరువుల సరఫరా నిలిచిపోయింది. దీనివల్ల రబీ సీజన్‌లో రైతులు తీవ్ర ఇబ్బందులు ఎదుర్కొన్నారు. అలాగే భారత్‌లో జరుగుతున్న అనేక కీలకమైన మౌలిక వసతుల ప్రాజెక్టులకు అవసరమైన టన్నెల్ బోరింగ్ యంత్రాల దిగుమతి కూడా ఆగిపోయింది.

చైనా ఈ యంత్రాలను తమ దేశంలోని తయారీ యూనిట్ల నుండి ఉత్పత్తి చేసి ప్రపంచ దేశాలకు సరఫరా చేస్తుంది. అంతేకాకుండా ఆటోమొబైల్స్, ఎలక్ట్రానిక్స్ వంటి పరిశ్రమలకు అత్యవసరమైన అరుదైన ఖనిజాలు, అయస్కాంతాల (రేర్ ఎర్త్ మాగ్నెట్స్) కొరత కూడా ఏర్పడింది. చైనాతో సంబంధాలను సాధారణ స్థితికి తీసుకురావడానికి ఇరు దేశాలు కొంత కాలంగా దౌత్యపరమైన ప్రయత్నాలు చేస్తున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో గత నెల చైనా పర్యటనలో ఉన్న భారత విదేశాంగ మంత్రి జైశంకర్ ఈ మూడు కీలక అంశాలపై తన చైనీస్ సహచరుడు వాంగ్ యీతో ప్రత్యేకంగా చర్చించారు. ఆ చర్చల ఫలితంగానే ఇప్పుడు చైనా ఈ ఆంక్షలను ఎత్తివేయడానికి సుముఖత వ్యక్తం చేసింది.

ముఖ్యంగా అమెరికా అనుసరిస్తున్న వాణిజ్య విధానాల కారణంగా భారత్-చైనా రెండు దేశాలు ఒకే రకమైన సవాళ్లను ఎదుర్కొంటున్నాయి. డోనాల్డ్ ట్రంప్ నాయకత్వంలో అమెరికా ఇరు దేశాలపై సుంకాలు విధించి, వాణిజ్యపరమైన ఇబ్బందులు సృష్టించే అవకాశం ఉందని, అందువల్ల ఈ రెండు దేశాలు మరింత దగ్గరవ్వాల్సిన అవసరం ఉందని ఈ సమావేశంలో చర్చించినట్లు తెలుస్తోంది. అయితే ఈ భేటీలోనే వాణిజ్యపరమైన విషయాలపై మాత్రమే దృష్టి సారించారు. సరిహద్దు వివాదాల గురించి జాతీయ భద్రతా సలహాదారు అజిత్ దోవల్ వాంగ్ యీ మధ్య జరిగే మరో ప్రత్యేక సమావేశంలో ప్రస్తావించనున్నారు.

ఏది ఏమైనా చైనా తీసుకున్న ఈ నిర్ణయం భారత్‌కు పెద్ద ఊరటగా నిలుస్తోంది. ఎందుకంటే భారత దేశానికి అవసరమైన మొత్తం ఎరువులలో సుమారు 30 శాతం చైనా నుంచే దిగుమతి అవుతుంది. అలాగే టన్నెల్ బోరింగ్ యంత్రాలు దేశంలోని పట్టణ మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధికి, రహదారుల నిర్మాణానికి ఎంతో కీలకం. ఇరు దేశాల మధ్య వాణిజ్యం, దౌత్యంలో ఈ సానుకూల పరిణామం భవిష్యత్ సంబంధాలకు ఒక కొత్త మార్గం చూపిస్తుందని నిపుణులు ఆశాభావం వ్యక్తం చేస్తున్నారు.