భారతీయ సంస్కృతి, సంప్రదాయాల్లో బంగారానికి విడదీయలేని బంధం ఉంది. పండగలు, శుభకార్యాలు, పర్వదినాల్లో బంగారం ఉండాల్సిందే. ఇక మహిళలు ఆభరణాలుగా ధరిస్తుంటారు. ఎంత ఎక్కువ బంగారం ఉంటే అంత గౌరవంగా భావిస్తారు. దీంతో మన దేశానికి పెద్ద ఎత్తున బంగారం దిగుమతి అవుతుంది. ఇటీవలి కాలంలో చూసుకుంటే బంగారం ధరలు చుక్కలు చూపిస్తున్నాయి. మరీ ఈ 2025 కొత్త ఏడాది మొదలైన తొలి మూడు వారాల్లో చూస్తే బంగారం ధరలు భారీగా పెరిగాయి. ఇప్పుడు మరో పిడుగు పడేందుకు సిద్ధమవుతున్నట్లు తెలుస్తోంది. కేంద్ర ప్రభుత్వం కస్టమ్స్ డ్యూటీ రూపంలో పసిడి కొనుగోలుదారుల నెత్తిన పిడుగు పడేలా చేసే సూచనలు కనిపిస్తున్నాయి.
యూనియన్ బడ్జెట్ 2025లో బంగారంపై కస్టమ్స్ డ్యూటీ పెంపు ప్రకటన చేసే అవకాశాలు ఉన్నాయని వార్తలు వస్తున్నాయి. అదే జరిగితే బంగారం ధరలకు రెక్కలు రానున్నాయి. ప్రస్తుతం ఉన్న రేటు వద్ద బంగారం కొనుగోలు చేయడం వ్యూహాత్మక అడుగుగా బులియన్ మార్కెట్ నిపుణులు సూచిస్తున్నారు. ఆదివారం జనవరి 19వ తేదీన బంగారం ధరలు స్వల్పంగా దిగివచ్చాయి. మళ్లీ పెరగక ముందే కొనుగోలు చేయాలని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు. ఇక బడ్జెట్లో సుంకాలు పెంచితే ఒక్కసారిగా గోల్డ్ రేట్లు ఆకాశాన్ని తాకుతాయని ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.
జులై 23, 2024న ప్రవేశ పెట్టిన వార్షిక బడ్జెట్లో కేంద్ర ప్రభుత్వం బంగారం, వెండి దిగుమతులపై కస్టమ్స్ సుంకాన్ని 15 శాతం నుంచి 6 శాతానికి తగ్గించిన సంగతి తెలిసిందే. దీంతో బంగారం ధరలు భారీగా దిగివచ్చాయి. అయితే, ఆ తర్వాత ఆగస్టు 2024 నెలలో చూస్తే బంగారం దిగుమతులు 104 శాతం పెరిగి 10.06 బిలియన్ డాలర్లకు చేరుకున్నాయి. అదే సమయంలో భారత దేశం నుంచి రత్నాలు, నగల ఎగుమతులు 23 శాతం పడిపోయి 1.99 బిలియన్ డాలర్లకు తగ్గినట్లు ఓ నివేదిక తెలిపింది. చివరి బడ్జెట్లో కస్టమ్స్ డ్యూటీ తగ్గిచి బంగారం ధరలను స్థిరీకరణ చేసేందుకు కేంద్రం ప్రయత్నించింది. యితే, దిగుమతి సుంకాలు తగ్గించడంతో వినియోగం భారీగా పెరిగింది. అది దేశ వాణిజ్య లోటును భారీగా పెంచింది. ప్రపంచంలోనే అత్యధిక బంగారం దిగుమతి చేసుకుంటున్న దేశాల్లో భారత్ రెండో స్థానంలో ఉంది.
బడ్జెట్ 2025కి ముందే కొనడం మంచిదా?
గత వారంలో చూస్తే డాలర్ పుంజుకున్నప్పటికీ బంగారం ధరలు పెరిగాయి. స్పాట్ మార్కెట్ నుంచి డిమాండ్ ఉండడం, డొమెస్టిక్ ఈక్విటీ మార్కెట్లు బలహీనపడడంతో బంగారం ధరలు పెరిగినట్లు నిపుణులు చెబుతున్నారు. గత వారంలో బంగారం ధరలు 1 శాతం మేర పెరిగాయి. ఎంసీఎక్స్ మార్కెట్లో గత శుక్రవారం బంగారం ధర 10 గ్రాములకు రూ.79,010 వద్ద ముగిసింది. ఇప్పుడు ప్రభుత్వం కస్టమ్స్ డ్యూటీ పెంచినట్లయితే బంగారం ధర మరింత పెరగనుంది. పెరుగుతున్న బంగారం దిగుమతులను నియంత్రించేందుకు కస్టమ్స్ డ్యూటీ పెంచే అవకాశాలే అధికంగా ఉన్నాయని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు. అందుకే ఇప్పుడు ధరలు తక్కువగా ఉన్నప్పుడు కొనడమే వ్యూహాత్మక అడుగుగా సూచిస్తున్నారు.
అయితే, బంగారం ధరల పెరుగుదలకు కేవలం కస్టమ్స్ డ్యూటీ పెంపు ఒక్కటే కారణం కాదని నిపుణులు అంటున్నారు. ఒక వేళ ప్రభుత్వం కస్టమ్స్ డ్యూటీలో ఎలాంటి మార్పులు చేయకపోయినా బంగారం ధరలు పెరిగే అవకాశం ఉందంటున్నారు. ప్రపంచ భౌగోళిక అనిశ్చిత పరిస్థితులు అందుకు కారణం కానున్నాయని చెబుతున్నారు.