వాణిజ్యం, ఉత్పత్తులతో ప్రపంచ వ్యాప్తంగా గుత్తాధిపత్యం సాధించాలని చైనా ఉవ్విళ్లూరుతోంది. ఆ దేశం చేసే ఎగుమతులపై ఆధారపడిన దేశాలను.. తన కంట్రోల్లో ఉంచుకుని.. తన అవసరాలకు వాడుకోవాలని చైనా చూస్తూ ఉంటోంది. ఈ క్రమంలోనే భారత్పైనా ఒత్తిడి పెంచాలని చూస్తోంది. ఈ నేపథ్యంలోనే మేకిన్ ఇండియా నినాదంతో చైనా ఎగుమతులపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గించిన భారత్.. సొంతంగానో లేక చైనా కాకుండా వేరే దేశాలతో వివిధ రకాల ఒప్పందాలను చేసుకుంటోంది. ఈ క్రమంలోనే తాజాగా అర్జెంటీనాతో కీలకమైన లిథియం డీల్ కుదుర్చుకుంది. దీంతో ఇప్పటివరకు లిథియం దిగుమతుల కోసం ఎక్కువగా చైనాపై ఆధారపడుతున్న భారత్.. ఈ ఒప్పందం కారణంగా అది తగ్గుతుందని యోచిస్తోంది.
అర్జెంటీనాతో భారత్ కీలక ఒప్పందం
అర్జెంటీనాతో లిథియం మైనింగ్కు సంబంధించి సోమవారం (జనవరి 15) ఒక ఒప్పందం చేసుకున్నట్లు కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. ఈ డీల్ ప్రకారం అర్జెంటీనాలోని కాటమార్కా ప్రాంతంలో ఉన్న ఐదు బ్లాకుల్లో లిథియం నిక్షేపాలను భారత్ మైనింగ్ చేయనుంది. దేశ అవసరాల కోసం విదేశాల్లో ఖనిజ నిక్షేపాలను అభివృద్ధి చేసే జాయింట్ వెంచర్ కంపెనీ, కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థ అయిన ఖాంజీ బిదేశ్ ఇండియా లిమిటెడ్(కాబిల్).. అర్జెంటీనా ప్రభుత్వ రంగ సంస్థ అయిన కేమ్యాన్ అనే సంస్థతో ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.
అర్జెంటీనాలోని ఐదు బ్లాకుల్లో లిథియంను వెలికితీసేలా డీల్
ఈ ఒప్పందం ప్రకారం వచ్చే ఐదేళ్లలో లిథియం మైనింగ్ కోసం కేంద్ర ప్రభుత్వం రూ.200 కోట్లు ఖర్చు చేయనుంది. ఈ కాబిల్ సంస్థ నాల్కో, హిందుస్థాన్ కాపర్, ఎంఈసీఎల్ జాయింట్ వెంచర్ కంపెనీగా కార్యకలాపాలు సాగిస్తోంది. అర్జెంటీనాలోని కాటమార్కా ప్రావిన్స్లో ఉన్న ఈ లిథియం నిక్షేపాలు దాదాపు 15703 హెక్టార్లు విస్తరించి ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. ఈ ఐదు బ్లాకుల్లో లిథియాన్ని వెలికితీయడం కోసం అక్కడి అవసరాలను తీర్చేలా అక్కడ ఒక బ్రాంచి ఆఫీస్ను సైతం మొదలుపెట్టేందుకు కేంద్రం సిద్ధమైనట్లు తెలిసింది.
భవిష్యత్ అంతా లిథియం బ్యాటరీలదే
సెల్ఫోన్ల దగ్గరి నుంచి మొదలుపెడితే ఎలక్ట్రిక్ వాహనాల వరకు వాటిలో ఉండే బ్యాటరీల్లో ఈ లిథియంను ఉపయోగిస్తారు. అయితే సాధారణ బ్యాటరీలు చాలా బరువుగా, భారీ సైజులో ఉంటాయి. అయితే ఈ లిథియం అయాన్ బ్యాటరీలు వచ్చిన తర్వాత బ్యాటరీల సైజు తగ్గడమే కాకుండా వాటి సామర్థ్యం కూడా పెరగడంతో లిథియం అయాన్ బ్యాటరీలకు డిమాండ్ భారీగా పెరిగింది. ఈ క్రమంలోనే భవిష్యత్లో ఈ లిథియం అయాన్ బ్యాటరీల వినియోగం పెరగనున్న నేపథ్యంలో లిథియం నిక్షేపాలు కావాల్సి వస్తోంది. ఇప్పటివరకు భారత్ ఎక్కువగా లిథియం కోసం చైనా వైపు చూసేది.
ఇప్పటికే పలు దేశాలతో చైనా ఒప్పందాలు
ఇక ఈ బ్యాటరీలు భూతాపాన్ని పెంచకుండా ఉండటం విశేషం. దీంతో ప్రస్తుతం ప్రపంచమంతా భూతాపాన్ని తగ్గించే దిశగా పని చేస్తున్న నేపథ్యంలో ఈ హరిత ఇంధనం వినియోగంలో లిథియం బ్యాటరీలు కీలకపాత్ర పోషించనున్నాయి. అయితే ఈ లిథియం అవసరాన్ని ముందుగానే గ్రహించిన చైనా.. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న లిథియం నిక్షేపాలను మైనింగ్ చేసేందుకు చాలా దేశాలతో ఒప్పందాలు చేసుకుంటోంది. ఈ క్రమంలోనే చైనా దూకుడుకు అడ్డుకట్ట వేసేందుకు రంగంలోకి దిగిన భారత్.. అర్జెంటీనాతో డీల్ కుదుర్చుకుంది.
భారత్లోనూ బయటపడిన లిథియం నిక్షేపాలు
ఇక గతేడాది భారత్లో కూడా లిథియం నిల్వలు ఉన్నట్లు కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. జమ్మూ కాశ్మీర్లో 59 లక్షల టన్నుల లిథియం నిల్వలు వెలుగు చూసినట్లు కేంద్ర గనుల శాఖ వెల్లడించింది. తొలిసారి జమ్మూ కాశ్మీర్ కేంద్ర పాలిత ప్రాంతంలోని రియాసీ జిల్లాలోని సలాల్ హైమాన ప్రాంతంలో జియోలాజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా చేసిన సర్వేలో లిథియం నిల్వలను గుర్తించినట్లు గనుల శాఖ వెల్లడించింది.