40 ఏళ్ల క్రితం భోపాల్ నగర శివార్లలోని యూనియన్ కార్బైడ్ పురుగు మందుల కర్మాగారంలోంచి అత్యంత ప్రమాదకరమైన మిథైల్ ఇసోసైనేట్ వాయువు లీకై వేలాది మంది ప్రాణాలు కోల్పోయిన విషయం అందరికీ తెలిసిందే. మొత్తంగా 25 వేల మంది దీని వల్ల ప్రాణాలు కోల్పోగా 6 లక్షలకు పైగా జనాలు తీవ్రంగా గాయపడ్డారు. ఇంత పెద్ద మొత్తంలో నష్టం కల్గించిన ఈ ఘటనలో తాజాగా సంచలనం రేగింది. దాదాపు 40 ఏళ్ల తర్వాత ఈ ఫ్యాక్టరీలోని వ్యర్థ పదార్థాలను పాతి పెట్టేందుకు ప్రభుత్వం చర్యలు చేపట్టింది. ముఖ్యంగా హైకోర్టు ఆదేశాల మేరకు 377 టన్నుల విష పదార్థాలను తరలించేందుకు మోక్షం లభించింది. ఆ పూర్తి వివరాలు ఏంటో మనం ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
1984 డిసెంబర్ 3వ తేదీన జరిగిన ఈ గ్యాస్ లీకేజీ ఘటన ద్వారా భోపాల్ ప్రజలు తీవ్ర భయాందోళనకు గురయ్యారు. 40 ఏళ్లు గడుస్తున్నా ఆ ఫ్యాక్టరీ వల్ల మతకు జరిగిన నష్టాన్ని మరువలేకపోతున్నారు. అటు వైపు వెళ్లేందుకు కూడా గజగజా వణికిపోతున్నారు. ఈక్రమంలోనే మధ్య ప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ఫ్యాక్టరీలో ఉన్న విష వ్యర్థాలను తొలిగించేందుకు రంగం సిద్ధం చేసింది. ముఖ్యంగా హైకోర్టు ఇచ్చిన ఆదేశాలు, గడువు మేరకు వ్యర్థాల తరలింపు కార్యక్రమాన్ని నాలుగు వారాల్లోనే పూర్తి చేసేందుకు సమాయత్తం అయింది.
ఈక్రమంలోనే పీపీఈ కిట్లు ధరించిన మున్సిపల్ కార్పోరేషన్ అధికారులు, వైద్యులు, నిపుణులు, సిబ్బంది ఫ్యాక్టరీకి చేరుకున్నారు. ప్రత్యేక కంటైనర్ల ద్వారా యూనియన్ కార్బైడ్ విష పదార్థాలను.. భోపాల్కు 250 కిలో మీటర్ల దూరంలో ఉన్న పీతంపుర్కు తరలించనున్నారు. అయితే అక్కడే వీటిని కాల్చి.. అందులో ఎలాంటి విష పదార్థాలు లేకపోతే భూమిలో పాతి పెట్టేందుకు సిద్ధం అయ్యారు. ఈక్రమంలోనే రాష్ట్ర గ్యాస్ రిలీఫ్ రిహాబిలిటేషన్ డిపార్ట్మెంట్ స్వతంత్ర కుమార్ సింగ్ మాట్లాడుతూ... మొత్తం 377 టన్నుల విష వ్యర్థాలను పీతంపుర్కు తరలించి భోపాల్ ప్రజలకు మోక్షం కల్గించబోతున్నట్లు చెప్పారు.
అత్యంత త్వరగా వీటిని పీతంపుర్కు తరలించేందుకు గ్రీన్ కారిడార్ కూడా ఏర్పాటు చేసినట్లు స్వతంత్ర కుమార్ వివరించారు. అయితే అక్కడకు తీసుకు వెళ్లిన విష వ్యర్థాలను ప్రత్యేకంగా కాల్చి.. ఆ తర్వాత వచ్చే బూడిదలో ఏవైనా ప్రమాదకర రసాయానాలు ఉన్నాయోమోనని నిపుణుల ద్వారా పరీక్షలు చేయిస్తామన్నారు. ఏమీ లేనట్లు తేలితే వాటిని భూమిలో పాతి పెడతామని చెప్పుకొచ్చారు. అయితే దీనిపై పీతంపుర్ ప్రజలు తీవ్ర ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. 2015లో పీతంపుర్కు తరలించిన 10 టన్నుల వ్యర్థాలను కాల్చి బూడిదను మట్టిలో కలపవడం వల్ల అక్కడి నీరు కలుషితం అయినట్లు స్థానికులు ఆరోపిస్తున్నారు.
అందుకే ఇప్పుడు కూడా అక్కడ వ్యర్థాలను కాల్చనివ్వమని గొడవ చేశారు. కానీ అధికారులు మాత్రం అదంతా తప్పు అని వివరిస్తున్నారు. గతంలో కాల్చిన వ్యర్థాల బూడిద వల్ల ఎలాంటి సమస్యలూ రాలేవని.. ప్రస్తుతం కూడా అవే పద్దతులు పాటిస్తామని చెప్పుకొచ్చారు. చూడాలి మరి ఇప్పుడు తరలించే ఈ వ్యర్థాల వల్ల పీతంపుర్ ప్రజలపై ఎలాంటి ప్రభావం పడుతుందనేది.